Tweet
https://www.telegraaf.nl/financieel/...103398946.html
Veel vernieuwing met batterijtechnologie, maar 80 procent rijdt nog een benzineauto. © ANP/HHCOP30 in Brazilië
Bedrijven zijn extreme milieu-eisen zat en willen realisme op klimaattop: ’De uitstoot ís al fors verlaagd’
AMSTERDAM - Nederlandse bedrijven proberen maandag op de VN-klimaattop in Brazilië extreme milieu-eisen terug te dringen. ,,De uitstoot is al fors verlaagd, dankzij investeringen in nieuwe technologie”, zegt een industrieel. ,,Wees niet dogmatisch, Nederland moet ook geld verdienen”, aldus hoogleraar David Smeulders.
Tientallen bedrijven landen dit weekend in het Braziliaanse Belém, tien jaar na het ondertekenen van het klimaatakkoord van Parijs. VN-top COP30 moet nieuwe afspraken opleveren om de opwarming van de aarde te beperken. ,,Maar in Europa raakt de rek eruit”, zegt een vertegenwoordiger uit de Rotterdamse haven.
Microsoft-oprichter Bill Gates waarschuwde regeringsleiders al: opwarming van de aarde is niet langer het grootste probleem, en zeker niet het einde van onze beschaving. Focus niet star op temperatuurcijfers en uitstoot. De politiek moet zorgen dat landen kunnen blijven verdienen en vernieuwen.
Op de Maasvlakte, bij Moerdijk en Pernis, en chemiepark Chemelot klinkt dat positief. Hier sloten afgelopen maanden multinationals veel raffinage- en chemieproductie. Investeringen in vergroening werden uitgesteld, duizenden mensen verloren hun baan. ,,Ondernemingen investeren al heel veel. De huidige eisen aan deze bedrijven om nóg sneller te verduurzamen zijn echt onhaalbaar”, aldus een topambtenaar die spreekt op voorwaarde van anonimiteit.
,,Belangrijk is nu dat de condities op orde komen, zodat bedrijven kunnen verduurzamen. Het moet nu vooral gaan over het hoe”, stelt voorzitter Ingrid Thijssen van ondernemersvereniging VNO-NCW richting de top, waar landen tot 21 november overleggen.
Groene politici vergeten soms hoe ver Nederland al is gekomen, aldus ondernemers. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), een wetenschappelijk onderzoekscentrum, meldde eerder dat bedrijven en huishoudens op koers liggen om het oorspronkelijke klimaatdoel van 49 procent minder broeikasgasuitstoot in 2030 te halen.
In september bleek al dat Nederlandse uitstoot van broeikasgassen dit jaar met ruim 3 procent is gedaald ten opzichte van een jaar eerder. Dat is een omslag: drie kwartalen ervoor steeg die uitstoot.
Verduurzaming gaat door
Volgens onderzoek van ING onder Nederlandse bedrijven met 50 tot 1000 werknemers zal twee derde dit jaar zijn verduurzaming doorzetten en versnellen. Terwijl een kwart zijn duurzaamheidsbudget verhoogt.
Tegelijkertijd is een ongekende investeringsgolf van ’groene’ ondernemers gaande. Batterijenbouwer Return haalde bijvoorbeeld deze maand 300 miljoen euro op bij pensioenbelegger APG. Grote batterijen zijn niet aan te slepen vanwege het overschot aan groene stroom.
Op zee en op land schakelen windparken de turbines honderden uren per jaar uit. Want bedrijven krijgen al die stroom niet weggewerkt. Het fonds Carbon Equity haalde nog eens 200 miljoen euro op voor nieuwe klimaattechnologie. Shell verdient nog fors aan olie en gas, maar met zijn 6 miljard euro investering in groenere techniek en schone brandstoffen troeft het alle groene start-ups bij elkaar af.
’Groene illusie’
Nederland wordt door multinationals als knotsgek gezien. Extreme milieu-eisen aan bedrijven zorgden afgelopen jaar voor een kaalslag. Industrie verdween. Op de Maasvlakte, met de grootste raffinage-installaties van Europa van Shell en BP, rond Moerdijk en Pernis en bij chemiecentrum Chemelot, zijn al duizenden banen verdwenen.
„De politiek jaagt een illusie na. Bedrijven lopen leeg, kennis verdwijnt, de concurrentie profiteert”, zeggen ze bij de branchevereniging voor de raffinage Vemobin. ,,Ondernemingen hebben veel bereikt, maar kunnen niet nóg sneller verduurzamen. Je moet het geld ook eerst verdienen.”
Treurig en typerend, zo wijst een bron die het zag gebeuren, is de sluiting van een chemische fabriek. ,,Die is daarna op de Maasvlakte ontmanteld, op een schip gezet en in India opgebouwd. En zorgt daar voor minstens zoveel CO2-uitstoot”, stelt hij.
’Geen verdiensten meer’
,,Als je hier zulke fabrieken sluit, heb je lekker snel je een lagere uitstoot bereikt. Klinkt leuk, maar je hebt geen verdiensten meer. Je wilt natuurlijk in Nederland uitstoot beperken. Dat willen bedrijven, ze investeren, maar het is te duur.”
In Nederland rijdt 80 procent nog een auto op benzine, waarvoor de raffinage vanuit ruwe olie van BP en Shell nodig blijven, typeert een energie-investeerder. ,,We focussen op energie uit wind en zon, terwijl ons energiesysteem voor 80 procent nog uit moleculen bestaat”, aldus een directielid.
,,Laten we toch realistisch zijn: Europa is verantwoordelijk voor 6 procent van alle uitstoot. Nederland dus nog minder”, zegt David Smeulders, hoogleraar energietechnologie aan de Universiteit van Eindhoven.
,,We kunnen beter zorgen dat we onze industrie op de benen houden. Onze defensie moet worden uitgebreid, dus dan kun je maar beter zorgen dat je een staalproducent bezit. Het moet ook betaalbaar blijven.”
Natuurlijk is bestrijden van klimaatopwarming nodig, aldus Smeulders. ,,Maar Nederland heeft altijd de neiging om extra doelen en eisen te stellen. Die zijn soms onrealistisch. Dan weet je dat je rechtszaken, zoals van Urgenda, krijgt omdat je die doelen niet haalt. Maak concrete doelen voor de korte termijn, die je kunt bijstellen.”
Worden alle klimaatplannen realiteit, dan warmt de aarde volgens het laatste VN-rapport aan het eind van deze eeuw op met tussen de 2,3 en 2,5 graden vergeleken met de periode voor de industrialisering. Gezien de vertraging, uitstel en afstel van afgelopen jaren is 2,8 graden opwarming realistischer, aldus de VN. Effect van ingrepen is er wel degelijk: voor ondertekening van het Klimaatakkoord van Parijs in 2015 werd gerekend op zo’n 4 graden Celcius.
De grens van 2 graden is cruciaal: vanaf dat punt zouden extremen met enorme cyclonen, langdurige regen en grote droogte niet meer te controleren zijn.
Brussel werd afgelopen maanden bestookt door ondernemers die waarschuwden voor de teloorgang van de industrie. Nederland verhoogde onder vorige kabinetten de milieu-eisen, legde een extra CO2-heffing op, en kent vier tot zes keer hogere energiekosten dan de buren, terwijl ze op het bomvolle stroomnet geen nieuwe aansluiting krijgen.
Brussel bindt in
In de late uurtjes woensdag ging Brussel deels overstag. In Belém legt de EU een afgezwakt klimaatplan op tafel. De Europese Commissie houdt haar doel van 90 procent minder uitstoot in 2040 overeind, al mogen lidstaten tot 5 procent compenseren met groene projecten van buiten de EU.
,,Met verduurzaming hebben Nederlandse bedrijven al veel bereikt. Een dergelijk doel moet Brussel koppelen aan een massief en realistisch industrietransitiepakket, dat bedrijven perspectief biedt met behoud van onze concurrentiepositie”, aldus Hans Grünfeld, directeur van VEMW namens de grootverbruikers in de industrie.
’Nog steeds klimaatactie’
,,De Europese Unie gaat met zwakkere ambities naar Belem. Maar de EU staat nog altijd duidelijk aan de kant van klimaatactie”, constateert klimaatonderzoeker Heleen de Coninck, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven.
,,In de EU wordt de schade van klimaatverandering al gevoeld. Zie bijvoorbeeld de vreselijke overstromingen in Valencia met honderden doden tot gevolg. De bereidheid om in te grijpen is ook relatief hoog in de EU”, stelt De Coninck, plaatsvervangend voorzitter van de Wetenschappelijke Klimaatraad. ,,De EU vindt ook de meeste ontwikkelingslanden, kwetsbaar voor klimaatverandering, en China dat hoopt op meer export van duurzame technologie, aan haar kant.” Aan de andere kant zijn er landen die zich terugtrekken.
De vorige klimaattop kende veel woorden. Het blijkt dat landen al jarenlang de financiële afspraken om te investeren niet zijn nagekomen. De Coninck: ,,Er is zeker een momentum in Brazilië. Maar als je in Nederland al problemen hebt met aanleg van nieuwe offshore windparken, waar geen bieders op komen omdat de vraag niet op gang komt, dan moet je je zorgen maken. Kennelijk moeten de voorwaarden verbeteren om nog weer verder te gaan met verduurzaming.”
Veel vernieuwing met batterijtechnologie, maar 80 procent rijdt nog een benzineauto. © ANP/HHCOP30 in Brazilië
Bedrijven zijn extreme milieu-eisen zat en willen realisme op klimaattop: ’De uitstoot ís al fors verlaagd’AMSTERDAM - Nederlandse bedrijven proberen maandag op de VN-klimaattop in Brazilië extreme milieu-eisen terug te dringen. ,,De uitstoot is al fors verlaagd, dankzij investeringen in nieuwe technologie”, zegt een industrieel. ,,Wees niet dogmatisch, Nederland moet ook geld verdienen”, aldus hoogleraar David Smeulders.
Tientallen bedrijven landen dit weekend in het Braziliaanse Belém, tien jaar na het ondertekenen van het klimaatakkoord van Parijs. VN-top COP30 moet nieuwe afspraken opleveren om de opwarming van de aarde te beperken. ,,Maar in Europa raakt de rek eruit”, zegt een vertegenwoordiger uit de Rotterdamse haven.
Microsoft-oprichter Bill Gates waarschuwde regeringsleiders al: opwarming van de aarde is niet langer het grootste probleem, en zeker niet het einde van onze beschaving. Focus niet star op temperatuurcijfers en uitstoot. De politiek moet zorgen dat landen kunnen blijven verdienen en vernieuwen.
Op de Maasvlakte, bij Moerdijk en Pernis, en chemiepark Chemelot klinkt dat positief. Hier sloten afgelopen maanden multinationals veel raffinage- en chemieproductie. Investeringen in vergroening werden uitgesteld, duizenden mensen verloren hun baan. ,,Ondernemingen investeren al heel veel. De huidige eisen aan deze bedrijven om nóg sneller te verduurzamen zijn echt onhaalbaar”, aldus een topambtenaar die spreekt op voorwaarde van anonimiteit.
,,Belangrijk is nu dat de condities op orde komen, zodat bedrijven kunnen verduurzamen. Het moet nu vooral gaan over het hoe”, stelt voorzitter Ingrid Thijssen van ondernemersvereniging VNO-NCW richting de top, waar landen tot 21 november overleggen.
Groene politici vergeten soms hoe ver Nederland al is gekomen, aldus ondernemers. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), een wetenschappelijk onderzoekscentrum, meldde eerder dat bedrijven en huishoudens op koers liggen om het oorspronkelijke klimaatdoel van 49 procent minder broeikasgasuitstoot in 2030 te halen.
In september bleek al dat Nederlandse uitstoot van broeikasgassen dit jaar met ruim 3 procent is gedaald ten opzichte van een jaar eerder. Dat is een omslag: drie kwartalen ervoor steeg die uitstoot.
Verduurzaming gaat door
Volgens onderzoek van ING onder Nederlandse bedrijven met 50 tot 1000 werknemers zal twee derde dit jaar zijn verduurzaming doorzetten en versnellen. Terwijl een kwart zijn duurzaamheidsbudget verhoogt.
Tegelijkertijd is een ongekende investeringsgolf van ’groene’ ondernemers gaande. Batterijenbouwer Return haalde bijvoorbeeld deze maand 300 miljoen euro op bij pensioenbelegger APG. Grote batterijen zijn niet aan te slepen vanwege het overschot aan groene stroom.
Op zee en op land schakelen windparken de turbines honderden uren per jaar uit. Want bedrijven krijgen al die stroom niet weggewerkt. Het fonds Carbon Equity haalde nog eens 200 miljoen euro op voor nieuwe klimaattechnologie. Shell verdient nog fors aan olie en gas, maar met zijn 6 miljard euro investering in groenere techniek en schone brandstoffen troeft het alle groene start-ups bij elkaar af.
’Groene illusie’
Nederland wordt door multinationals als knotsgek gezien. Extreme milieu-eisen aan bedrijven zorgden afgelopen jaar voor een kaalslag. Industrie verdween. Op de Maasvlakte, met de grootste raffinage-installaties van Europa van Shell en BP, rond Moerdijk en Pernis en bij chemiecentrum Chemelot, zijn al duizenden banen verdwenen.
„De politiek jaagt een illusie na. Bedrijven lopen leeg, kennis verdwijnt, de concurrentie profiteert”, zeggen ze bij de branchevereniging voor de raffinage Vemobin. ,,Ondernemingen hebben veel bereikt, maar kunnen niet nóg sneller verduurzamen. Je moet het geld ook eerst verdienen.”
Treurig en typerend, zo wijst een bron die het zag gebeuren, is de sluiting van een chemische fabriek. ,,Die is daarna op de Maasvlakte ontmanteld, op een schip gezet en in India opgebouwd. En zorgt daar voor minstens zoveel CO2-uitstoot”, stelt hij.
’Geen verdiensten meer’
,,Als je hier zulke fabrieken sluit, heb je lekker snel je een lagere uitstoot bereikt. Klinkt leuk, maar je hebt geen verdiensten meer. Je wilt natuurlijk in Nederland uitstoot beperken. Dat willen bedrijven, ze investeren, maar het is te duur.”
In Nederland rijdt 80 procent nog een auto op benzine, waarvoor de raffinage vanuit ruwe olie van BP en Shell nodig blijven, typeert een energie-investeerder. ,,We focussen op energie uit wind en zon, terwijl ons energiesysteem voor 80 procent nog uit moleculen bestaat”, aldus een directielid.
,,Laten we toch realistisch zijn: Europa is verantwoordelijk voor 6 procent van alle uitstoot. Nederland dus nog minder”, zegt David Smeulders, hoogleraar energietechnologie aan de Universiteit van Eindhoven.
,,We kunnen beter zorgen dat we onze industrie op de benen houden. Onze defensie moet worden uitgebreid, dus dan kun je maar beter zorgen dat je een staalproducent bezit. Het moet ook betaalbaar blijven.”
Natuurlijk is bestrijden van klimaatopwarming nodig, aldus Smeulders. ,,Maar Nederland heeft altijd de neiging om extra doelen en eisen te stellen. Die zijn soms onrealistisch. Dan weet je dat je rechtszaken, zoals van Urgenda, krijgt omdat je die doelen niet haalt. Maak concrete doelen voor de korte termijn, die je kunt bijstellen.”
Worden alle klimaatplannen realiteit, dan warmt de aarde volgens het laatste VN-rapport aan het eind van deze eeuw op met tussen de 2,3 en 2,5 graden vergeleken met de periode voor de industrialisering. Gezien de vertraging, uitstel en afstel van afgelopen jaren is 2,8 graden opwarming realistischer, aldus de VN. Effect van ingrepen is er wel degelijk: voor ondertekening van het Klimaatakkoord van Parijs in 2015 werd gerekend op zo’n 4 graden Celcius.
De grens van 2 graden is cruciaal: vanaf dat punt zouden extremen met enorme cyclonen, langdurige regen en grote droogte niet meer te controleren zijn.
Brussel werd afgelopen maanden bestookt door ondernemers die waarschuwden voor de teloorgang van de industrie. Nederland verhoogde onder vorige kabinetten de milieu-eisen, legde een extra CO2-heffing op, en kent vier tot zes keer hogere energiekosten dan de buren, terwijl ze op het bomvolle stroomnet geen nieuwe aansluiting krijgen.
Brussel bindt in
In de late uurtjes woensdag ging Brussel deels overstag. In Belém legt de EU een afgezwakt klimaatplan op tafel. De Europese Commissie houdt haar doel van 90 procent minder uitstoot in 2040 overeind, al mogen lidstaten tot 5 procent compenseren met groene projecten van buiten de EU.
,,Met verduurzaming hebben Nederlandse bedrijven al veel bereikt. Een dergelijk doel moet Brussel koppelen aan een massief en realistisch industrietransitiepakket, dat bedrijven perspectief biedt met behoud van onze concurrentiepositie”, aldus Hans Grünfeld, directeur van VEMW namens de grootverbruikers in de industrie.
’Nog steeds klimaatactie’
,,De Europese Unie gaat met zwakkere ambities naar Belem. Maar de EU staat nog altijd duidelijk aan de kant van klimaatactie”, constateert klimaatonderzoeker Heleen de Coninck, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven.
,,In de EU wordt de schade van klimaatverandering al gevoeld. Zie bijvoorbeeld de vreselijke overstromingen in Valencia met honderden doden tot gevolg. De bereidheid om in te grijpen is ook relatief hoog in de EU”, stelt De Coninck, plaatsvervangend voorzitter van de Wetenschappelijke Klimaatraad. ,,De EU vindt ook de meeste ontwikkelingslanden, kwetsbaar voor klimaatverandering, en China dat hoopt op meer export van duurzame technologie, aan haar kant.” Aan de andere kant zijn er landen die zich terugtrekken.
De vorige klimaattop kende veel woorden. Het blijkt dat landen al jarenlang de financiële afspraken om te investeren niet zijn nagekomen. De Coninck: ,,Er is zeker een momentum in Brazilië. Maar als je in Nederland al problemen hebt met aanleg van nieuwe offshore windparken, waar geen bieders op komen omdat de vraag niet op gang komt, dan moet je je zorgen maken. Kennelijk moeten de voorwaarden verbeteren om nog weer verder te gaan met verduurzaming.”
Comment