Nou ja zeg....wie aansprakelijk zou moeten zijn is VVD en CDA plus te Rabobank en grote firma's als Agrifirm, Vion etc etc.. zij hebben altijd de schaalvergroting gepromoot die geleid heeft tot de enorme stikstofproblemen.. En dat is wat o.a. Klaver aan de kaak stelt en gelukkig zijn de laatste dagen van de intensieve veehouderij geteld.. met dank aan de heer K et al te DH, waarvoor dank..

Dankzij Kaag en met name Rutte die die beleid uitvoeren en geld hebben gemaakt decennia zodat men dit beleid kan uitvoeren. En PvdA heeft al die jaren ook in de helff van die kabinetten gezeten als grote partij vVD er Remkes heeft overigens de stukstofwet gemaakt die men nu wilt gaan uitvoeren. Ben wel bang dat andere mensen in de samenleving gaan voelen omdat er miljarden naar dit stikstofbeleid moet, maar goed dat zijn de consequenties nu eenmaal.

https://www.telegraaf.nl/watuzegt/16...eren-gaat-door

Het boeren bedonderen en schofferen gaat door



Als Remkes’ gepolder iets opleverde, is het een nog duidelijker beeld van hoe ontspoord het kabinet is. Veel heeft hij niet veranderd aan het stikstofbeleid; hij corrigeerde vooral de ontbrekende medemenselijkheid. Tekenend: zelfs die kleine regie-ingreep, bijsturen op empathie, brachten Rutte en z’n kabinet niet op.

In een stuurloos land is iedereen blij met wat actie. Vrijwel alle betrokkenen zijn (nog) verguld met Remkes’ rapport, terwijl er inhoudelijk weinig gewijzigd is. Maar er sprak een mens tot ze, niet een van de samenleving onthechte bestuurder die strooiend met doemscenario’s en beschuldigingen de hakken in het zand zet. Remkes toonde dat een verandering van toon, een meevoelend oog voor het boerenleven en voor de opgelegde veranderingen al genoeg zijn om de stemming te verbeteren. Zo weinig was er nodig, maar geen minister die wist hoe. Nu sprak iemand met verdiende autoriteit en niet een van de jaknikkers rond Rutte en Kaag. Wíé iets zegt, is in een vertrouwenscrisis belangrijker dan wát er wordt gezegd.



Remkes waarschuwt ook, over de kloof tussen stad en platteland en de blindheid van beleidsmakers daarvoor. Niet zomaar opende hij zijn persconferentie ermee. Dit is het grotere euvel dat zoveel misbeleid schept. Daar ontspringt de vertrouwensbreuk. Dat Remkes aan die onkunde refereert, spreekt boekdelen. Het kabinet spreekt de taal van mensen in het land niet en wil dat ook niet leren; het wil niet luisteren en gaat van het slechtste uit bij mensen die niet tot hun geprivilegieerde klasse behoren. Het behandelt groepen instrumenteel, ziet het onrecht niet dat daarmee ontstaat en heeft geen idee welke sociale ontwrichting dat tot gevolg heeft. Allemaal bekend, behalve bij hen.
Ontkoppeling


Jammer alleen dat Remkes Rutte IV geen huiswerk geeft. Deze bestuurlijke en culturele kloof is uitvoerig beschreven in de tweejaarlijkse rapporten van het Sociaal Cultureel Planbureau. Ook andere onderzoeken toonden de ontkoppeling van stad en platteland en de rol van een verdwaasde politiek daarbij. Alle pedante progressieven in de randstedelijke politiek die walging tonen omdat de volkse BBB fenomenaal in de peilingen groeit, hebben gemist hoe de overheid de afgelopen decennia verdween van het platteland. De gemeentekantoren, de politiebureaus, de basisschool, de bibliotheek, het zwembad. Alsof daar geen burgers wonen die (culturele) voorzieningen nodig behoeven. Alsof ze er niet toe doen, door wie ze zijn. De centrale overheid ziet ze als onrendabelen, de moeite van de sociale investering niet waard, rijp voor verwaarlozing. Maar die dorpen zijn niet dood. Wie daar woont, doet vrijwillig het werk van de overheid. De gemeenschapszin is er, alleen Den Haag ziet ons land niet meer als één gemeenschap.

De taal van mensen


Dit kabinet dat de mond vol heeft van diversiteit en inclusie in de multiculturele stad, negeert bewust de diversiteit in autochtone (plattelands)culturen of werkt die tegen door uitsluiting. De kaart van Nederland wordt niet gezien als een rijkdom aan culturen die organisch opgaan in een groter geheel. De bestuurlijke elite ziet terra incognita, achterlijke buitengebieden die cultureel en politiek getuchtigd moeten worden. Die domme boeren toch, ze snappen niet eens dat ze hun bedrijf moeten opblazen voor een betere wereld. Wie zo denkt, spreekt nooit de taal van mensen, niet in de stad, niet op het platteland.

Vallen de schellen bij deze politici van hun ogen door Remkes? Onwaarschijnlijk gezien de eerste reacties. De minister van Stikstof blunderde direct. Ze toonde ’diepe spijt’ voor die stikstofkaart, maar wat zegt dat geventileerde sentiment maanden na dato? Ook zei ze aan de slag te gaan met kaarten, ’op een ander abstractieniveau’. Met andere woorden: we maken de boel minder concreet, het wordt vager, dan slikken die boeren het alsnog. Het boeren bedonderen en schofferen gaat dus door. In Jesse Klaver heeft ze alvast een bondgenoot: in een gelekt filmfragment is de GL-leider te horen wanneer hij zegt dat er meteen ’een strik om het rapport’ moet, want als de boeren het lezen beseffen ze dat er niets veranderd is. Ook hier wordt een lachwekkende manier bedacht om boeren om de tuin te leiden: alsof een aangenomen rapport ze kan verhinderen om na te denken over wat erin staat en alsnog op de barricades te springen.

IJsklont


D66-hork Jan Paternotte, als ijsklont diep verwant met z’n partijleider Kaag, maakte het nog bonter door Remkes boodschap te verdraaien: ’De kern: nog sneller de grote stikstof-uitstoters uitkopen.’ Dat was Remkes’ advies, die voor uiterste zorgvuldigheid en tussentijdse evaluaties pleitte, juist niet. Dit is wat het wereldvreemde D66 zelf wil opdringen. Maar het kan nog erger dan een leugentje om partijbestwil. De eerlijkheid van het verdwaasde D66-Kamerlid Tjeerd de Groot maakt van Remkes een nutteloze idioot. In zijn eerste reactie interpreteert hij ’de doorwrochte adviezen’ als ’aan de slag gaan voor herstel van de natuur, meer woningbouw (…)’. Zeggen dat het je om natuur gaat, maar boeren onteigenen om woningen te bouwen: dit zijn precies de polariserende provocaties die Remkes hekelde. Stokebrand Tjeerd is er nog trots op ook.

Zo zie je maar weer: je kunt nog zo’n kundige plaatsvervangend premier opvoeren om een crisis op te lossen, onwillige politici en bestuurders trekken het land alsnog het moeras van onwil en onbegrip in.

https://www.telegraaf.nl/watuzegt/20...op-eigen-bodem

Btw-vrijstelling voor álles dat onze boeren produceren op eigen bodem

Dat heeft Johan Remkes toch maar weer mooi voor elkaar gekregen. Hij heeft zich de laatste maanden ongetwijfeld de blaren op de tong gepraat, maar het resultaat mag er dan ook zijn. Remkes presenteerde een hele trits aanbevelingen en ik wil er via deze column graag nog eentje aan toevoegen, die zowel de boeren als het klimaat én onze samenleving gaat helpen.

Kijk, ruim een jaar geleden was ons beloofd dat de 9% btw op groente en fruit geschrapt zou worden. Groente en fruit zouden vrijgesteld worden van btw en dus goedkoper worden. Dit komt onze hele samenleving ten goede want zolang een roze koek goedkoper is dan een appel, kiezen veel mensen toch voor de roze koek en uit onderzoek blijkt dat áls groente en fruit goedkoper zijn, er gezonder gegeten wordt, wat dan weer tot minder zorgkosten leidt.



Prima plan, alleen nu de uitvoering. En dat blijkt lastig op het ministerie van Financiën, want wat is nu precies groente en wat is fruit? Talloze ambtenaren hebben hun tanden erop stuk gebeten, maar ze komen er niet uit. Die kant-en-klare humus uit Egypte, valt dat onder groente? Tomaat in blik uit Italië? En zijn die tropische ananasschijven in lichte siroop, nog fruit? Tja, lastig. Het ministerie komt er niet uit en heeft inmiddels voor veel geld een extern bureau ingeschakeld om de grens te bepalen. Gevolg is wel dat het schrappen van de btw op groente en fruit pas op zijn vroegst in 2024 gaat gebeuren.

Nederlandse bodem


Maar waarom laten we die vreemde afbakening voor de btw-vrijstelling eigenlijk niet los? Waarom laten we de btw-vrijstelling vanaf nu niet gewoon gelden voor bijvoorbeeld álles dat door onze Nederlandse boeren geproduceerd wordt op Néderlandse bodem?

Ik leg het uit. Met dure innovaties en steeds verdergaande professionaliteit zijn onze Nederlandse boeren in staat om meer melk van hun koeien te krijgen en om meer groente en fruit per vierkante meter te oogsten. Met enige trots kunnen wij melden, dat wij op dat vlak de béste boeren ter wereld hebben.

Maar liefst 75 procent van wat onze boeren produceren of oogsten gaat naar het buitenland en ik hoef jullie niet uit te leggen dat al die logistieke handelingen en transporten niet goed zijn voor het milieu.

Supermarkten


Onze boeren zijn de laatste decennia in een negatieve spiraal terechtgekomen. Supermarkten willen voor een dubbeltje op de eerste rang zitten en betalen steeds minder voor groente en fruit van onze boeren. Overigens hebben wij hier als samenleving ook van geprofiteerd, want terwijl we in 1960 nog 30 procent van ons inkomen kwijt waren aan voedsel, was dat een paar jaar geleden nog maar gemiddeld 8 procent. Maar het is me wel een doorn in het oog dat onze supermarkten ervoor kiezen om de goedkopere sperziebonen uit Kenia en uien uit Egypte in de schappen te leggen, want die producten kunnen onze Nederlandse boeren ook leveren.

Dus laten we die btw-vrijstelling gewoon even over een andere boeg gooien en invoeren voor álles wat in eigen land door Nederlandse boeren geproduceerd en geoogst wordt. Zo zorgen we ervoor dat zoveel mogelijk van de oogst binnen onze landsgrenzen blijft en er minder geëxporteerd wordt: duurzamer en beter voor het klimaat.

Extra prijsverlaging


Verleid de supermarkten en winkels om precies aan te geven wat van Nederlandse bodem komt en goedkoper is omdat het vrijgesteld is van btw. Ik hoop dat de supermarkten er nog een schepje bovenop doen en deze producten van harte aanprijzen met een extra prijsverlaging. Ik denk dat de sperziebonen en uien uit het buitenland dan weinig aftrek meer zullen hebben.

Als de sappige peren van eigen bodem goedkoper zijn dan de roze koek, dan zal de keuze voor veel consumenten gemakkelijker zijn.

Dit 0%-tarief zou wat mij betreft trouwens niet alleen voor groente en fruit moeten gelden, maar ook voor bijvoorbeeld de snijbloemen die door Nederlandse bloementelers geteeld worden. En wellicht ook voor vlees van koeien, kippen en varkens mits zij op een biologisch verantwoorde en duurzame manier gehouden worden door onze boeren. Beter dan vlees importeren.

Dat zou toch een win-winsituatie zijn? Heel Nederland eet graag groente en fruit van eigen bodem en koopt graag bloemen van telers in eigen land. En als het vrijgesteld is van btw, dan kies je in de winkel toch voor die producten van eigen bodem in plaats van de producten uit het buitenland?

Als de Nederlandse boer meer kan afzetten in onze eigen markt, hoeven we geen producten meer uit landen ver weg te halen én hoeft de boer zelf minder te exporteren naar het buitenland. Minder uitstoot, beter voor het milieu én goedkoper. Lijkt me een heel gemakkelijke stap om te zetten. Nu nog Johan Remkes overtuigen zodat hij met zijn praatkunsten onze overheid ertoe kan bewegen.

https://www.ad.nl/politiek/getouwtre...veau~a19a7f13/

Getouwtrek om lijst met 500 à 600 grootste stikstofuitstoters: ‘Irritatie op het hoogste niveau’


Volgens het ministerie van Landbouw is er helemaal geen lijst met de 500 à 600 grootste stikstofuitstoters. Dat is frappant, want stikstofbemiddelaar Johan Remkes zegt van wél.
--

pff het was een zootje en het blijft een zootje, politiek... mijn buik van vol

Nu weer een blunder, die lijst v 500 piekbelasters bestaat helemaal niet. Wat een amateurs en onbetrouwbare honden zijn het toch.

Wie dan? Remkes, die werd gevierd omdat hij nuance heeft gebracht in deze problematiek, kwam hier mee maar zat hier dus fout.

Omdat tegen hem gezegd was dat die lijst er waa die er dus niet was. Verder is in het plan Remkes niets beter vd boeren geworden toch?

Door wie werd hem gezegd dat die lijst er was dan? Niet door de overheid want die lijst was er dus niet.
Verder zijn de boeren een stuk minder kritisch en is er weer overleg gevoerd, dat is iig een stap vooruit tov van voordat Remkes met dit rapport kwam.

Maar dan is het toch wel weer een gepruts, een lijst die niet bestaat als 1 van je speerpunten maken.

Ik reageerde op de post van willy wonka die het had over "Wat een amateurs en onbetrouwbare honden zijn het toch.".
Ik nam aan dat hij daarmee doelde op de overheid en dat vond ik dus onzin omdat diezelfde overheid nooit een lijst heeft gehad en daardoor - in dit geval - dus geen amateurs en onbetrouwbare honden zijn.
Als hier al sprake van zou zijn dan ligt dat in dit geval dus aan Remkes die met dit verhaal kwam.
Dat de overheid zich de laatste jaren heeft geprofileerd als amateuristisch en onbetrouwbaar zul je mij overigens niet horen ontkennen.

Ja maar die Remkes is ook werkzaam voor onze overheid, en voor mij is ook nog niet duidelijk wie de waarheid over die lijst spreekt. Heeft Remkes die zelf verzonnen dan dat die er zou zijn?

Bottomline is; wanneer worden nou eindelijk eens de bedrijven met intensieve veehouderij gesaneerd..dat lijkt me het belangrijkste..Weinig goede actie daaromtrent..Beter gisteren dan vandaag lijkt me.

Zijn belangrijkere zaken in de wereld nu, en ook ander soort bedrijven met uitstoot. Akties komen eraan en dat snap ik heel goed. Alles gaat kapot.

Was gisteren toch gewoon in het nieuws wat kabinet nu wilt gaan doen met de stikstofplaanen v Remkes?

https://www.briefjevanjan.nl/aan-johan-remkes-4/

Aan Johan Remkes

Meneer Remkes,

Bij het tv-programma ‘Buitenhof’ zei u dat er op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een lijst bestaat van de 500 tot 600 boerenbedrijven die binnen een jaar moeten verdwijnen om de natuur te redden woningbouw weer mogelijk te maken.

Twee dingen zei u.

“Het departement heeft die lijst.”

En: “Ik neem aan dat minister Van der Wal die lijst kent, ja.”

Die totaal niet verrassende ‘ontboezeming’ van u leidde tot “in de hoogste regionen van het kabinet” tot ergernis.

Gisteren kwam VVD-minister Christianne van der Wal met haar reactie.

“Er is geen lijst.”

Waarop u reageerde met: “Als de minister aangeeft dat er geen lijst is, dan heeft zij volkomen gelijk.”

En met: “Ik betreur het misverstand dat hierdoor ontstaan is.”

Mijn moeder zaliger zou zeggen: “Ammehoela!”

Een beetje liegen om de boeren koest te houden.

Stel je voor dat LTO Nederland-voorman (als CDA-beroepspoliticus) Sjaak van der Tak vanochtend gaat ontbijten met Mark Rutte, Christianne van der Wal en Pietje Adema met briesende vertegenwoordigers van minder kabinetsgezinde boerenorganisaties in zijn kielzog.

Dat zou een lelijk plaatje worden op tv en in de kranten.

Dat wilt u niet op uw geweten hebben.



Dus deed u even alsof u zich vergist had en u het lijstje met weekendboodschappen van de minister per ongeluk had aangezien voor een lijst met een kleine 600 te elimineren boerenbedrijven.

Natuurlijk is die lijst er.

Als die lijst er niet zou zijn, laat D66 zich namelijk wel heel makkelijk om de tuin leiden.

Want dan is het helemáál godsonmogelijk om de allerbelangrijkste korte-termijndoelstelling uit het rapport van Remkes (de 500 tot 600 ‘piekbelasters’ binnen een jaar elimineren) te halen.

Dat zou het sowieso al zijn, omdat de boeren die het kabinet wil onteigenen ongetwijfeld zullen proberen via jarenlange juridische procedures hun einde te voorkomen of uit te stellen.

Maar als niet eens bekend is op welke erven de ambtenaren van Christianne van der Wal eerst gaan aanbellen met een zak met geld om te proberen de boerengezinnen goedschiks tot beëindiging van hun bedrijf te bewegen, is dat ‘piekbelasters’-verhaal dan niet meer dan een trucje?

Een trucje om D66 in de waan te laten dat VVD, CDA en Christenunie écht bereid zijn om de agrarische ondernemers cq. boerengezinnen een oor van Paternotte-formaat aan te naaien, terwijl VVD, CDA en Christenunie in werkelijkheid wél compassie hebben met agrarische ondernemers cq. boerengezinnen?

Hahahaha!

Alsof VVD, CDA en Christenunie niet net zo gehersenspoeld zijn door de klimaatmaffia.

Nee, die lijst is er gewoon.

U wilde alleen het kabinet even uit de wind houden nadat u bij ‘Buitenhof’ de volstrekt logische waarheid had verkondigd: er is een lijst en VVD-minister Christianne van der Wal kent ‘m.

Mijn gabber Bas Paternotte noemt u altijd een ‘duizenddingendoekje’.

Dat is een doekje dat weinig kost en dat alle vuil verwijdert.

Hij bedoelt dat als een compliment.

Als er een probleem is, vliegt Mark Rutte u in en lost u het voor hem op.

Zo gaat het al jaren.

Maar weet u wat het is met een duizenddingendoekje?

Als je het te lang gebruikt, wordt het smerig en gaat het stinken.

Groet,

JanD

https://www.ad.nl/binnenland/meerder...maat~a06c7b6e/

Meerderheid boeren: Wij hebben geen negatieve invloed op natuur en klimaat


ONDERZOEKEen meerderheid van de Nederlandse agrariërs vindt dat zij geen negatieve invloed hebben op natuur, milieu en klimaat. Ook stellen zes op de tien boeren dat ze stikstofmaatregelen niet hadden kunnen zien aankomen.

Dat blijkt uit een representatief onderzoek dat deze site onder ruim duizend boeren en tuinbouwers liet uitvoeren door AgriDirect en Etil Research Group. De uitkomsten zijn opvallend. Het stikstofprobleem houdt Nederland al een paar jaar in zijn greep, en van de boeren wordt als belangrijke uitstoter een flink deel van de oplossing verwacht. Stikstofbemiddelaar Johan Remkes benadrukte bovendien dat de Nederlandse boeren heel goed weten dat er iets moet gebeuren, en dat ook willen.



Dat blijkt anders te liggen. Veertig procent van de boeren en tuinders is het volledig oneens met de stelling dat hun sector een negatieve impact heeft op natuur, milieu en klimaat. Ruim een kwart is het er gedeeltelijk mee oneens. Slechts twee procent is het volledig eens met de stelling.

Ook vindt een grote meerderheid van de boeren dat ze al genoeg gedaan hebben tegen stikstofuitstoot. Slechts elf procent stelt dat ze nieuwe stikstofmaatregelen hadden moeten of kunnen zien aankomen.
Gebrek aan steun


De tegendraadse antwoorden lijken mede voort te komen uit woede over het gebrek aan steun dat boeren ervaren van met name de overheid. Die krijgt er enorm van langs vanwege de overvloed aan regelgeving en een gebrek aan kennis en visie. Ook banken staan er niet goed op. De geldverstrekkers wordt verweten dat ze te lang hebben ingezet op schaalvergroting.

Ondanks alles zou bijna zeventig procent weer boer of tuinder worden, als hij of zij opnieuw voor de keuze kwam te staan. Boeren geven hun geluksgevoel als agrariër het rapportcijfer 6,3. Tien jaar geleden was dat een 8, zeggen ze.





Willen boeren dan echt niet veranderen? Volgens Bart Kemp, voorman van Agractie, is het veel te negatief gedacht. Hij stelt dat boeren het vooral niet eens zijn met de oplossingsríchting van het kabinet. Inzetten op een minder intensieve bedrijfsvoering is volgens Kemp niet de manier om de groeiende wereldbevolking te kunnen blijven voeden. Maar wat is dan de uitweg?
Ommezwaai


Jaap Korteweg (60) was al twintig jaar zelfstandig akkerbouwer voor hij de Vegetarische Slager oprichtte, Nederlands bekendste producent van vleesvervangers. Wie had die ommezwaai ooit verwacht? In ieder geval niet de acht generaties boeren die hem in zijn familie voorgingen, en die de voorbije eeuwen allemaal hun kostje bij elkaar scharrelden op de akkers en weilanden van West-Brabant.

Van kinds af aan zag Korteweg hoe het boerenleven alsmaar bleef veranderen. De omgang met schadelijke stoffen bijvoorbeeld.

,,In de tijd dat ik kind was, kon alles. Als er nog aangelengd gif zat in een spuitkar die bestrijdingsmiddelen over een akker uit had gereden, draaide de boer meestal gewoon de dop los en liet onderweg naar huis een spoor achter op de weg, dan was hij er vanaf. Gebruikte motorolie: hetzelfde verhaal, dat liet je gewoon weglopen, achter op het erf. Als je nu met boeren op die tijd terugkijkt, zal iedereen zeggen: dat kon echt niet, goed dat het aan banden is gelegd. Maar als je er destijds iemand op aansprak, zou je gegarandeerd ruzie hebben gekregen.”

Wat Korteweg maar wil zeggen: als je in een bepaald stramien zit, is het moeilijk te zien dat het ook anders kan, misschien wel móet. ,,Vaak weet je niet beter. Je denkt: dit is gewoon hoe we het doen.”
Volledig biologisch boeren


Nu is Korteweg iemand die wel van verandering houdt. Op het bedrijf dat hij begin jaren 90 van zijn ouders overnam, werd al geen vee meer gehouden. In 1997 brak de varkenspest uit, en kreeg hij de vraag of hij in zijn koelcellen kadavers van geruimde varkens kon opslaan waarvoor nergens meer plek was. Korteweg trok het beeld van de hoog opgestapelde levenloze roze dierenlijven niet en zei nee. Hij besloot vegetariër te worden en ging niet lang daarna volledig biologisch boeren.

Daarmee was de transformatie van de man uit het traditionele boerengeslacht nog niet ten einde. In 2010 richtte hij de Vegetarische Slager op, in een poging een smaakvol alternatief te vinden voor vlees. Dat lukte: het bedrijf dat kipstuckjes en de gehacktbal maakt, werd in 2018 voor miljoenen verkocht aan Unilever. Zo kan het dus gaan.

Maar het verhaal van Korteweg, dat moet gezegd, is een uitzondering. De meeste Nederlandse boeren hebben moeite om te veranderen, blijkt uit een onderzoek dat deze site liet uitvoeren onder meer dan duizend agrariërs in het hele land

Een flink deel van hen lijkt muurvast te zitten. Klem tussen de benodigde schaalvergroting om geld te blijven verdienen enerzijds en de druk van klimaatverandering, natuur en milieu anderzijds. Murw geslagen door jaren van ‘falend en zwalkend overheidsbeleid’, zoals stikstofbemiddelaar Johan Remkes het zei. Maar ook volhardend in overtuigingen die niet stroken met wetenschappelijke inzichten die al tientallen jaren bestaan.

Twee derde van de ondervraagde boeren is het bijvoorbeeld niet eens met de stelling dat de agrarische sector een negatieve impact heeft op natuur, milieu en klimaat. Terwijl juist die impact de reden is dat het volgens wetenschappers, de milieubeweging en het kabinet drastisch anders moet.

Daar lijken de boeren weinig boodschap aan te hebben: 84 procent van de ondervraagden vindt dat ze genoeg doen om Nederland en de wereld groener te maken.


Oprechte wanhoop


Hoe kan het, dat de realiteit van boeren zo extreem afwijkt van de werkelijkheid van wetenschappers, politici of andere burgers? Neuropsycholoog Margriet Sitskoorn denkt dat een belangrijke oorzaak de pijn is die boeren voelen door de manier waarop ze in hun ogen door de overheid behandeld zijn. Die pijn werd een paar weken geleden nadrukkelijk benoemd door Remkes. Die was ‘geschrokken van de oprechte wanhoop in de ogen van boeren’.

,,Het pijnnetwerk in onze hersenen wordt gestimuleerd als we een schop of een klap krijgen”, zegt Sitskoorn. ,,Maar het krijgt ook een prikkeling bij sociale en emotionele pijn, bijvoorbeeld als we buitengesloten of oneerlijk behandeld worden. Op zulke momenten gaan de hakken in het zand. Dan wil je al helemaal niet meer samenwerken met de mensen die het jou allemaal opleggen.’’

Wetenschappelijke logica, zoals die dat te veel stikstof slecht is voor een natuurgebied, of dat methaanuitstoot van koeien relatief fors bijdraagt aan klimaatverandering, is geen medicijn tegen de pijn die boeren voelen, zegt Sitskoorn. ,,Daarvoor is die pijn te groot. Dit gaat om bestaanszekerheid, het leven waar je hard voor hebt gewerkt en om de toekomst van familie. Als daaraan wordt geknabbeld, kom je vaak als vanzelf met tegenacties.’’

Wie het rapport van Remkes doorneemt, ziet hoe groot de ombouw is waar het platteland voor staat. Het massaal produceren voor de wereldmarkt (de Nederlandse landbouw exporteert 70 procent van zijn producten), is ‘niet meer houdbaar’, stelde Remkes. Dat geldt ook voor de grote focus op dierlijke eiwitten (vlees, melk); die moeten worden ingeruild voor plantaardige eiwitten. Veel moet kleinschaliger, duurzamer.

Het is natuurlijk niet de eerste keer dat boeren het moeilijk hebben. Jaap Korteweg herinnert zich begin jaren 90, toen akkerbouwers geteisterd werden door grootschalige overproductie van graan en (daardoor) lage prijzen. ,,Ook toen waren er trekkeracties. Ik heb daar niet aan meegedaan, omdat ik vond dat de boeren die protesteerden geen plan hadden.”

vervolg:

Korteweg begon na te denken hoe het anders kon. ,,Genoeg Is Beter, heette het plan dat ik bedacht. Dat kwam erop neer dat akkerbouwers niet méér moesten produceren dan de Europese consument van ons vroeg, en daar in overleg met de samenleving een goede prijs voor terug moesten krijgen. Ik ben op de dijk bij mijn boerderij op een zeepkist gaan staan om het te verkondigen. Omdat ik er als jonge akkerbouwer zélf mee kwam, werd het vrij massaal omarmd. We hebben de Nederlandse Akkerbouwers Vakbond opgericht, ik werd voorzitter.”

Welke melkveehouder durft nu in eigen kring zijn nek uit te steken om door de stikstof- status quo heen te breken? Korteweg ziet hem of haar niet rondlopen. ,,Nu was het Kamerlid Tjeerd de Groot van D66 die de knuppel in het hoenderhok gooide met zijn oproep de veestapel te halveren. Maar hij komt voor boeren echt uit de verkeerde hoek. Als er een jonge veehouder was geweest met een goed plan, zou het anders kunnen lopen. Maar boeren willen vooral door op de huidige weg, lijkt het, als ik jullie onderzoek lees. Destijds stonden collega’s open voor een nieuwe manier van denken.”



Negatief


Wat Korteweg zegt, wordt bevestigd door neuropsycholoog Sitskoorn. Verandering die van binnen de vertrouwde groep komt, heeft veel meer kans van slagen dan wanneer die wordt opgelegd. Dat komt omdat collega’s begrijpen wat je doormaakt, wat aanvoelt als een veilige haven. ,,Alles wat binnen de eigen groep gebeurt, label je vaak als positiever. En de buitenwereld eerder als negatief. Het is moeilijk om dat negatieve gevoel te doorbreken. Het slechte van de ander onthoud je, het goede vergeet je meestal weer.”

Van mensen dichtbij – collega’s, afnemers en leveranciers, buurtbewoners, belangenorganisaties – wordt door boeren steun ervaren, blijkt ook uit het onderzoek van deze site. Maar de instanties die verder weg zitten, vaak opgesloten in kantoorgebouwen, krijgen allemaal dikke onvoldoendes. De provincie, de rijksoverheid, de EU, maar ook de bank: ze krijgen ervan langs.

De bank, dat is bij ruim 80 procent van de boeren de Rabobank. Op het hoofdkantoor van de voormalige boerenleenbank in Utrecht lijken ze niet goed te weten waar het heen moet, bleek onlangs op een bijeenkomst over de rol van de bank in de stikstofcrisis. Ja, de Rabobank onderschrijft de conclusie van Remkes dat landbouw moet plaatsvinden binnen de grenzen van natuur en klimaat. Voorzichtig durft directielid Kirsten Konst ook de stelling wel aan dat er in de toekomst minder boerenbedrijven en minder vee zullen zijn.


Rentekorting


Maar hoe dat dan moet gebeuren? De Rabobank probeert haar steentje bij te dragen door boeren die verduurzamen een kleine rentekorting te geven, door in de agrarische sector genoegen te nemen met een lager rendement, door deel te nemen aan ‘coalities’, en via een ‘biodiversiteitsmonitor’ voor de melkveehouderij.

Maar diep snijden in eigen vlees, door bijvoorbeeld leningen aan noodlijdende boeren af te waarderen – dat gaat de bank niet doen. En het belang in de agrarische sector verkleinen door de focus naar andere markten te verleggen: ook dat gaat niet gebeuren. Blind leningen verstrekken aan duurzame initiatieven? Dat zit er eveneens niet in. ,,Niet iedere miniboerencamping is een goed idee”, zegt Bas Rüter, directeur voedseltransitie van de Rabobank.

En dus zal de bank juist ook geld uit blijven lenen aan groter wordende bedrijven, bijvoorbeeld door ze rentekorting te geven bij de lening voor een peperduur, stikstofbesparend stalsysteem.

,,Dat is het punt”, zegt Jaap Korteweg. ,,Iedere generatie verdwijnen twee op de drie boeren. Dus de waarde van de bedrijven die overblijven, blijft groeien. Ook al gaat het slecht in de landbouw, de grond is enorm duur, net als de productierechten. Daardoor worden de belangen voor een boer almaar groter.”

Kapitalen aan eigen bezit, torenhoge hypotheken, een gezin dat onderhouden moet worden: het is niet gek dat een boer zijn bedrijf als een leeuw verdedigt, en dat bemoeienis van buitenaf snel voelt als een bedreiging. Wellicht zijn de belangen te groot geworden om de bakens te verzetten, als een boer überhaupt al een idee heeft in welke richting?

,,Dat kun je je best voorstellen”, denkt ook Korteweg. ,,Toen ik de Vegetarische Slager begon, gaf ik mezelf tien procent kans van slagen. Ik deed het, omdat ik het belangrijk vond voor de wereld. Dat vond ik zwaarder tellen dan het risico om geld te verliezen. Maar niet iedereen zit zo in elkaar.”

Deze site vroeg boeren ook naar het woord dat het eerste in hen opkwam als ze dachten aan de toekomst van hun agrarische bedrijf. Negatieve termen (moeilijk, zorgelijk, onzekerheid, regelgeving, overheid, uitzichtloos, emigreren) kwamen stukker vaker voor dan de positieve (uitdaging, duurzaam, innovatie, arbeidsvreugde). Hebben we hier te maken met een beroepsgroep die zo murw gebeukt is dat je er geen beweging meer in kunt krijgen?



Menselijke maat


Dat is veel te negatief, vindt schapenhouder Bart Kemp, als voorzitter van Agractie een van de bekendste boerenvoormannen van het land. ,,De verduurzaming zál doorgaan”, zegt hij. ,,Maar geef ons wél de tijd, de menselijke maat, en perspectief. Dan doen we het samen.” Kemp, die met Agractie overigens gematigd positief is over het advies van Remkes, wijst erop dat het door de groeiende wereldbevolking nodig is om voedsel op efficiënte manier te produceren. Nederlandse agrariërs móeten daarom juist ook intensief blijven werken, vindt hij. Volgens de boerenvoorman zijn zij door hun innovatieve methodes juist milieu- en klimaatvriendelijker dan al hun buitenlandse collega’s.

Vanuit de landbouwhoek is het een begrijpelijk pleidooi. Zoals dat ook geldt voor de tegenargumenten uit andere hoeken: dat de natuur en de bodem te lijden hebben onder de torenhoge productie die de Nederlandse landbouw levert, en dat er daarom gesaneerd moet worden. En dat de samenleving – via het kabinet – veel geld heeft gereserveerd om boeren voor wie geen toekomst is een zachte landing te geven. En dat de boeren dan misschien wel meer dan de helft van Nederland in handen hebben, maar dat dat niet betekent dat de rest van de bevolking niets te zeggen heeft over de manier waarop zij werken.

Zou het niet mooi zijn als de omgekeerde vlaggen weer worden opgeborgen, de hakken uit het zand gaan, en betrokkenen op basis van gedeelde feiten weer een goed gesprek voeren aan overleg- of keukentafels? Wat is daar eigenlijk voor nodig? Neuropsycholoog Margriet Sitskoorn zegt dat er grote stappen nodig zijn, zowel aan overheids- als boerenzijde. ,,Er hoort meer bij dan continu je argumenten blijven herhalen. Je zal over je ego en onzekerheid heen moeten stappen.”

Het beeld dat nu oprijst uit de enquête van deze site is ‘best droevig’, vindt Jaap Korteweg. ,,Maar het is ook menselijk: niemand wil van zichzelf zeggen dat hij met iets bezig is wat niet goed is.” Dat verandering mogelijk is, hoef je de Vegetarische Slager niet te vertellen. Zijn boodschap aan boeren: ,,Volg je eigen pad. Probeer juist ver vooruit te lopen op overheidsbeleid, zet de trends. Er zijn genoeg hoopgevende signalen.”

https://www.ad.nl/politiek/kabinet-n...ken~abe571e0a/

Kabinet na stikstof-uitspraak rechter: Boeren en industrie versneld ‘aanpakken’


Het kabinet wil de stikstofuitstoot van boeren en industrie versneld verlagen. De gevolgen zullen ‘ingrijpend’ zijn, zegt minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) in een reactie op een uitspraak van de Raad van State over het huidige stikstofbeleid van het kabinet.

Nog deze maand zal het kabinet met nieuw beleid komen nu het huidige beleid deels door de rechter van tafel is geveegd, zegt Van der Wal. ,,We moeten de minst leuke weg inslaan’’, zegt ze daarbij. Het kabinet heeft volgens haar niet de luxe om impopulaire maatregelen zoals gedwongen opkoop van bedrijven te schuwen. ,,We kunnen niets uitsluiten.’’



Of het kabinet ook zo snel een oplossing vindt, is zeer de vraag. De vier regeringspartijen zijn onderling zwaar verdeeld. Zo zei minister Piet Adema (Landbouw) dinsdag nog dat het kabinet ‘niet dogmatisch’ moet vasthouden aan een halvering van de stikstofuitstoot in 2030 zoals is afgesproken in het regeerakkoord.

Ook zegt Van der Wal dat het kabinet nu snel moet kijken nar zogeheten piekbelasters: bedrijven die veel stikstof uitstoten. ,,Alles ligt op tafel: regelingen, verplaatsen, opkoop. Die aanpak is onontkoombaar.’’ Vorige maand zei het kabinet echter nog te betwijfelen of het lukt om 500 tot 600 van die bedrijven uit te kopen of op een andere manier aan te pakken, zoals stikstofbemiddelaar Johan Remkes onlangs voorstelde.
Raad van State


De Raad van State besliste woensdagochtend dat de huidige regels om te kunnen bouwen in Nederland in strijd zijn met de Europese natuurregels en daarom van tafel moeten. Dat betekent dat het vanaf nu langer duurt voordat er een vergunning kan worden afgegeven voordat er ergens kan worden gebouwd.

Het kabinet worstelt al sinds 2019 met de bouwregels omdat er in Nederlandse natuurgebieden te veel stikstof neerslaat wat slecht is voor beschermde planten- en diersoorten. Het kabinet wil dat de stikstofuitstoot in 2030 gehalveerd is zodat er weer meer kan. Daarvoor wil het onder andere boeren uitkopen, wat al jaren leidt tot hoogoplopende conflicten.

Om in de tussentijd toch iets te kunnen doen aan het tekort aan woningen, bedacht het kabinet de zogeheten bouwvrijstelling. Die kwam er kort gezegd op neer dat er bij het verlenen van een vergunning voor een bouwproject geen rekening hoefde te worden gehouden met stikstof die vrijkomt bij bouwactiviteiten (zoals van vrachtwagens of betonmolens). Maar dat mag nu niet meer, oordeelde de rechter in een zaak die was aangespannen door milieuorganisatie MOB tegen de aanleg van een pijpleiding in de Rotterdamse haven om CO2 te kunnen opslaan in lege gasvelden onder de Noordzee.
Woningen


Die uitspraak heeft vergaande gevolgen, klaagt werkgeversvereniging VNO-NCW. Bouwprocedures gaan volgens de organisatie ‘vele malen langer duren’. Ook vragen bouwbedrijven zich af of het straks nog wel mogelijk is om vergunningen te krijgen.

Minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) voorspelt dat het nu ‘nog lastiger’ wordt om voldoende huizen te bouwen de komende jaren. Het kabinet wil tot en met 2030 970.000 woningen bouwen. Het is volgens De Jonge nog niet te zeggen dat dat nu niet gaat lukken. ,,We moeten alles op alles zetten om te kunnen blijven bouwen. We kunnen het ons met de huidige woningnood niet permitteren om die doelstelling los te laten.’’

Maar de uitspraak van de Raad van State heeft het halen van dat doel ‘niet makkelijker gemaakt', zegt de minister. ,,Het zal meer tijd kosten om de bouw van het aantal woningen boven de 100.000 per jaar te brengen. We hadden al veel tegenwind door de huidige hoge rente, de dure bouwmaterialen en het personeelstekort. Dit is nog meer tegenwind. De uitspraak van de rechter betekent niet dat Nederland op slot gaat. Maar voortaan moet wel per project worden onderbouwd of de stikstof die wordt uitgestoten door machines niet nadelig is voor de natuur. Zeker bij projecten in de buurt van natuurgebieden kan dat problemen opleveren.’’
Verdeeldheid


Of het het kabinet nu wel lukt om met een oplossing te komen voor de vertraging in de bouw, is zeer de vraag. De regeringspartijen zijn het hier onderling al jarenlang over oneens. Deze zomer nog moest bemiddelaar Johan Remkes een bezweringsformule bedenken nadat regeringspartij CDA had gezegd dat de stikstofdoelen uit het regeerakkoord ‘niet heilig’ zijn. Remkes kwam met de oplossing dat het de bedoeling blijft dat de stikstofuitstoot in 2030 wordt gehalveerd, maar dat er in de jaren daarvoor op meerdere momenten wordt gekeken of het doel nog wel kan worden gehaald.

Nadat minister Adema (ChristenUnie) dat dinsdag weer iets anders formuleerde, eisten regeringspartners VVD en D66 dat hij die woorden terugnam. Dat weigerde hij.

En ook over hoe het nu verder moet denken de vier regeringspartijen anders. Zo ziet D66 in de uitspraak een reden om haast te maken met het snijden in de veestapel. D66-fractieleider Jan Paternotte: ,,Voor de politiek geldt: eigen schuld, dikke bult. Dit krijg je van jarenlang wegkijken. Eindelijk is de rigoureuze keuze gemaakt: stikstof halveren in 2030. Nu komt het erop aan. We hebben bestuurders nodig met ruggengraat.’’

Maar het CDA benadrukt juist dat de overheid niet tegenover de boeren moet gaan staan. En ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis vreest dat overheden en ontwikkelaars ‘weer op boerderijenjacht gaan op het platteland’, om die uit te kopen en zo stikstofruimte te vinden. De VVD wil hoe dan ook dat er 100 duizend woningen per jaar gebouwd gaan worden.

Van der Wal bezweert echter dat binnen het kabinet de neuzen allemaal de zelfde kant op staan. ,,De uitspraak van de Raad van State is een tegenvaller, maar is wel klip en klaar. We kunnen niet meer op de pof leven en moeten per bouwproject onderbouwen of de natuur er geen schade van ondervindt.’’

https://www.telegraaf.nl/nieuws/1613...tmestvervanger

Sprankje hoop voor Nederlandse boeren: ’Brussel overweegt gebruik dierlijke kunstmestvervanger’

BRUSSEL - Na een reeks tegenslagen gloort er eindelijk een sprankje hoop voor onze boeren: Brussel lijkt de deur op een kier te zetten voor het gebruik van een dierlijke kunstmestvervanger in Nederland.

Na een discussie van ruim tien jaar staat de Europese Commissie op het punt om zogeheten Renure-meststoffen toe te staan. De ingrediënten voor deze kunstmestvervanger kunnen worden afgevangen bij mestvergisters (groene energie) en waterzuiveringsinstallaties. Nederland is een van de grootste pleitbezorgers van deze innovatieve vondst.



Maar door strenge milieuregels was het alternatief voor kunstmest jarenlang kansloos: Brussel gooide het ’groene wondermiddel’ op een hoop met ’dierlijke mest’. Onterecht, concludeert ook het onderzoeksbureau van de Europese Commissie: de milieueffecten zijn vergelijkbaar met die van klassieke kunstmest.

Dat Brussel binnenkort overstag gaat heeft vooral te maken met de oorlog in Oekraïne: door EU-sancties is de toevoer van kunstmest uit Rusland gestopt en door de hoge gasprijzen is de kunstmestproductie binnen het landenblok onbetaalbaar geworden. De klap voor het Europees voedselsysteem is groot en de gevolgen zijn te merken aan de prijs van een volle boodschappenkar.

Tot grote teleurstelling van minister Piet Adema (Landbouw), CDA-Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik en haar VVD-collega Jan Huitema dreigde Brussel ons land uit te sluiten van het gebruik van deze dierlijke kunstmestvervanger. De Commissie was bang voor een negatieve prikkel in de discussie over de omvang van de veestapel.

Gelekte documenten


Maar uit gelekte documenten, in handen van De Telegraaf, blijkt dat de Europese Commissie overweegt om alsnog onder ’strikte voorwaarden’ het gebruik van kunstmestvervangers toe te staan in nitraatgevoelige gebieden. In de ogen van Brussel is zo’n beetje heel Nederland ’nitraatgevoelig’.

Voor Nederlandse boeren gloort er daarmee eindelijk weer een keer hoop. „Het is niet een magische toverstaf”, zegt CDA-delegatieleider Esther de Lange die de kwestie bij de hoogste regionen van de Europese Commissie onder de aandacht heeft gebracht. „Maar na heel veel beperkingen betekent dit weer een beetje ademruimte voor boeren.”

Extra belangrijk


Pas begin 2023 komt er definitief duidelijkheid. Voor Nederlandse boeren is het dossier nu extra belangrijk geworden. Brussel heeft onlangs besloten om een jarenlange uitzondering voor het uitrijden van dierlijk mest af te bouwen. De sector zou daardoor nog afhankelijker worden van peperduur kunstmest. Bovendien moeten veebedrijven door het verdwijnen van de derogatie straks voor tienduizenden euro’s mest afvoeren. Straks kan een deel van die mest mogelijk in eigen land een tweede leven krijgen als groene energie en als kunstmestvervanger.

De Lange: „Dat is ook goed nieuws voor Europa. Nu zijn we voor de productie van kunstmest afhankelijk van grondstoffen van buiten de EU.”

Ontwikkelingen gaan gelukkig ook door

Mernsen vergeten nog weleens dat boeren een manier van leven en zijn is, en je dat ontneemt, en daar is geld niet altijd het middel voor. De meeste boeren zijn als kind al begonnen en werken iedere dag en vaak wel meer dan 100 uur per week. Het is een identiteit. En om dan land en hun woning plus dieren uit te kopen maakt het niet automatisch goed voor die mensen. Die zijn niet perse gelukkig met niets hoeven doen of iets anders terwijl ze niet meer in hun eigen bedrijf met dieren lopen en werken.

Als boeren het alleen voor het geld en rijkdom zouden doen hadden ze niet dit vak gekozen en tig uur per week werken, ze hebben nooit tijd om te genieten van vakantie of vrije tijd, het is een soort van roeping, ze willen met de natuur en dieren bezig zijn dag in dag uit, anders hadden ze hun land en boerderij wel eerder verkocht of dit vak niet gekozen