Komt weer een nieuwe partij bij , voor Friesland, zucht

https://www.ad.nl/politiek/zorgen-bi...eren~a1608c6a/


PREMIUMFrans Timmermans (GroenLinks/PvdA), Dilan Yesilgoz (VVD), Pieter Omtzigt (NSC), Henri Bontenbal (CDA), Caroline van der Plas (BBB) en Geert Wilders (PVV) tijdens een debat. © ANP / ANP

Zorgen bij GroenLinks-PvdA en VVD: trends in peilingen zijn lastig te keren


analyseMet nog drie maanden tot de verkiezingen spellen politieke partijen alle opiniepeilingen. Bij de VVD is het alarmfase 1 nu die partij wordt ingehaald door het CDA. Maar ook GroenLinks-PvdA, de PVV en zelfs het CDA kunnen niet achteroverleunen. Een analyse van hoe de partijen er nu voor staan.

Campagneteams van partijen die het in de peilingen slecht doen, roepen om het hardst dat het nog alle kanten op kan. Op zich is dat waar. Zo ver voor de verkiezingen zeggen peilingen nog weinig over de uiteindelijke verkiezingsuitslag.

Zo stond NSC in de zomer van 2023 bijvoorbeeld op 40 zetels in de peilingen: het werden er de helft. Terwijl de PVV in de laatste dagen tot aan de stembusgang er plots tien zetels bij kreeg.

Maar de afgelopen verkiezingen leerden wel één ding: eenmaal ingezette trends in peilingen zijn lastig te keren.

VVD nerveus


Vooral regeringspartij de VVD heeft reden om nerveus te worden. In de verschillende peilingen gaat de VVD al maanden zachtjes omlaag. De partij heeft nu 24 zetels, maar daar zouden als er nu verkiezingen werden gehouden nog maar 20 (Ipsos-I&O) of 23 (EenVandaag) van over blijven. In de meest recente peiling van Maurice de Hond staat de VVD zelfs op 19 zetels.

Nou is dat virtuele verlies in zetelaantal misschien niet enorm, pijnlijker is dat de partij van lijsttrekker Dilan Yesilgöz inmiddels drie andere partijen boven zich moet dulden. Nadat bij de laatste verkiezingen de PVV en GroenLinks-PvdA al groter werden, is inmiddels ook het CDA de VVD in de peilingen voorbijgegaan. En dat doet zeer bij de partij die onder Mark Rutte jarenlang onbedreigd de grootste partij van Nederland was.

Bij vorige verkiezingen werd een negatieve trend in de peilingen verder versterkt naarmate de verkiezingen dichterbij kwamen. Vraag het maar aan het CDA dat in 2023 nog maar 5 zetels overhield. Of aan de PvdA dat in 2017 een recordverlies leed. Gaat het slecht met je als partij in de peilingen, dan moet de lijsttrekker zich daar de hele campagne tegen verdedigen. Het lukt dan bijna niet meer positief in het nieuws te komen.

Wind mee


Het CDA lijkt nu juist de wind mee te hebben. Al ruim een jaar zit de partij in de lift wanneer kiezers door opiniepeilers wordt gevraagd naar hun voorkeur. En die trend lijkt vooralsnog niet te stoppen. Inmiddels staat het CDA op 21 tot 25 zetels. Daarmee hijgt de partij GroenLinks-PvdA virtueel in de nek als tweede partij van het land.
Frans Timmermans (GL-PvdA) en Henri Bontenbal (CDA) in de Tweede Kamer. © Jeroen Meuwsen
Het succes van het CDA is vooral toe te schrijven aan de populariteit van lijsttrekker Henri Bontenbal. Hij wordt gezien als een potentiële premierskandidaat die ‘duidelijk en eerlijk overkomt’, aldus de onderzoekers van Ipsos-I&O. En volgens de onderzoekers van tv-programma EenVandaag zien ook kiezers van andere partijen Bontenbal als een geschikte premier.

Populariteit kan snel omslaan


Maar ook voor het CDA geldt: drie maanden voor de verkiezingen zegt dat nog niet alles. De populariteit van een lijsttrekker kan snel omslaan. Zo belandde SP’er Emile Roemer weken voor de verkiezingen van 2012 plots in de glijbaan omlaag nadat hij niet sterk genoeg overkwam in tv-debatten.

Bovendien weten veel kiezers nog niet waar het CDA inhoudelijk voor staat. Alle partijen moeten nog aangeven hoe ze hun plannen willen gaan betalen. In het verleden bleek bijvoorbeeld dat het CDA het mes wilde zetten in de werkloosheidsuitkering, waarna toenmalig lijsttrekker Wopke Hoekstra zich daarvoor moest verantwoorden.

Bovenaan in de peilingen staan PVV en GroenLinks-PvdA dicht bij elkaar. Maar ook die partijen hebben geen reden om achterover te leunen. De PVV levert al meer dan een jaar virtueel in. Van de 37 zetels nu zouden er nog 28 tot 32 overblijven.
Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA), Henri Bontenbal (CDA), Dilan Yesilgöz (VVD) en Geert Wilders (PVV). © ANPGroenLinks-PvdA groeit niet


En het GroenLinks-PvdA van Frans Timmermans heeft weer een ander probleem. Die partij is al sinds de vorige verkiezingen redelijk stabiel in de peilingen en schommelt telkens tussen de 23 en 29 zetels, tegen 25 nu. Geen echte trend naar beneden, maar óók niet naar boven. Uit recent onderzoek van Ipsos-I&O blijkt dat veel kiezers de partij als ‘instabiel en te links’ inschatten.

Als die trend niet wordt gekeerd en stilstand niet wordt doorbroken, kan dat de partij opbreken in de zo vurig geambieerde strijd om het premierschap.

Vorming kabinet wordt moeilijk


Drie maanden voor de verkiezingen is één ding in elk geval duidelijk: de vorming van een nieuw kabinet dreigt heel moeilijk te worden. Omdat bijna alle partijen samenwerking met de PVV uitsluiten, is een van de weinig overgebleven opties een breed middenkabinet.

Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden, zijn er vier partijen nodig om tot een werkbare meerderheid te komen: GroenLinks-PvdA, CDA, VVD en D66 liggen dan het meest voor de hand.

Maar uit onderzoek van Ipsos-I&O blijkt ook dat vooral de achterbannen van zowel de VVD als van GroenLinks-PvdA daar niet op zitten te wachten. Zowel Yesilgöz als Timmermans hopen dan ook vurig dat er inderdaad nog veel verandert de komende campagne, al was het maar om te voorkomen dat ze met elkaar om de tafel moeten gaan.

Het wordt steeds moeilijker

Zou beginnen met een kiesdrempel en uitsluitend door de staat gereguleerde partijkassen (ipv door lobbyclubs, buitenlandse overheden en 'filantropen')

Gaat niet gebeuren omdat die partijen zelf daarvoor moeten stemmen

https://www.at5.nl/nieuws/233866/bij...erverkiezingen

Tofik is back!

Daar was toch ook iets mee qua gedrag of overtreding wet?

VVD heeft voorgesteld een kiesdrempel in te voeren om een overzichtelijkere 2e kamer met effectievere politiek te kunnen bedrijven. Alle andere partijen stemden dit weg, dat zegt genoeg over de wil van die partijen voor een beter werkende democratie.

Had je anders verwacht

Hebben jullie het ovet een voorstel van oktober 2024?

Zo zie je dus dat politici er voor hun zelf zit. 75% v d kiezers wil wel minder partijen

Ja voorstel VVD was destijds goed gezien en wenselijk om regeerbaar te blijven

Nu alleen de VVD en BBB aan de macht

Ouderenparij komt terug

Kiesdrempel hard nodig

de 2e kamer regeert al lang niet meer in ons land, dat is een links ambtenaren apparaat wat ook gewoon alles bepaalt en ook zaken niet uitvoert wat ze wel moeten als het niet hun kleur is

verder regeert de EU, mllieu bewegingen via rechts, rechterlijke macht, en daar is NAVO bij gekomen gezien de 5% norm door dreiging Putin etc...

Dan is CDA direct de grootste partij met zetels vd CU en SGP erbij

Nog ff uitstellen dus gezien hun anti prostitutieplannen

Kiesdrempel van ca 5-8 zetels mijn inziens wenselijk en religie verbieden in politieke partijen.

Dat zou een stuk beter regeerbaar worden dan

Links moet zich beraden over hun standpunten en zich afvragen of er nog iers is om genoeg kiezers te trekken en in minder kleine partijtjes

Zitten vast in hun denkbeelden en bij iedere zetelverlies leren ze niet.

https://www.parool.nl/columns-opinie...tjes~bc9fcb1d/



Marcel Levi

Zonder kiesdrempel zijn we gegijzeld door de kleintjes

Als er één ding de afgelopen verkiezingen duidelijk is geworden, dan is het wel dat Nederland snakt naar een solide en daadkrachtige regering. Alle partijen hebben die de kiezer tijdens de verkiezingscampagne in het vooruitzicht gesteld en tegelijkertijd werd plechtig bezworen dat de kabinetsformatie niet weer driehonderd dagen zou duren.

Maar het nieuwe parlement was nog niet gekozen of diverse partijen hadden hun stellingen alweer betrokken. Her en der werden blokkades opgeworpen waardoor het formeren van een kabinet wederom een enorm lastige klus zal worden.

Dat het een taaie klus wordt, komt vooral doordat er op dit moment in het parlement twee blokken zijn die bij voorbaat vrijwel zeker van regeringsdeelname zijn uitgesloten. In de eerste plaats dat van de PVV die zichzelf eerder zo onmogelijk heeft gemaakt dat niemand meer met die club in een regering wil samenwerken. En in de tweede plaats het blok van ruim twintig zetels dat wordt gevormd door acht splinterpartijtjes. Daardoor zijn er nog maar ongeveer honderd zetels over om een meerderheid van zesenzeventig of meer zetels mee te behalen, een verdraaid lastige opgave.

Om zo’n operatie voor de toekomst uit te sluiten dringt zich direct een wellicht wat onaardige, maar waarschijnlijk wel effectieve oplossing op: een partij moet bij de verkiezing minstens vijf zetels halen om een plaats in het parlement te krijgen. Als de zetels van de splinterpartijen, dat zijn dan de partijen die niet genoeg stemmen voor vijf zetels kregen, vervolgens naar rato over de overblijvende partijen worden verdeeld, zijn er plotseling veel makkelijker coalities mogelijk.

Bij de huidige stembusuitslag hebben D66, CDA en VVD dan samen gewoon een Kamermeerderheid en D66, CDA en GroenLinks-PvDA samen ook. Dus dan hoeven D66 en het CDA alleen maar te kiezen of ze een links of rechts kabinet willen en staat de nieuwe regering in een weekje of wat bij de koning op het bordes.

En een Tweede Kamer met maar zeven partijen (in plaats van de huidige vijftien of meer) is helemaal niet zo gek, als je bedenkt dat in vrijwel alle Europese landen maximaal acht partijen in het parlement zitten. Scheelt spreektijd, fractieondersteuning en veel versnippering van expertise.

Tegenstanders van zo’n kiesdrempel zien problemen. Want hoe moeten stromingen met bijvoorbeeld orthodox-christelijke standpunten die geen vijf zetels halen dan in het parlement gerepresenteerd worden? Nou, niets verbiedt een partij als de SGP samen te gaan met de ChristenUnie om daarmee royaal over de drempel te komen.

En de Dierensplinterpartij of de minifractie van Volt kan haar belangen ook zonder problemen bij een andere partij onderbrengen. En nichestandpunten, zoals die rond boeren of ouderen, kunnen ook hun plek vinden bij één van de grotere partijen. Landen waar al jaren een kiesdrempel wordt gehanteerd, zoals Duitsland, België en Griekenland, hebben toch ook een prima democratie?

Toch voelt het natuurlijk niet goed de democratie te versterken door haar juist in te perken. Maar in de ogen van veel Nederlanders is het nog slechter als er weer eindeloos moet worden gewacht op de volgende instabiele regering. Onze politici lijken nog één kans te hebben het nu wel snel en goed te regelen voordat het instellen van een kiesdrempel zich opdringt.

Marcel Levi is voorzitter van de raad van bestuur van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Daarvoor was hij ceo van University College London Hospitals en bestuursvoorzitter van het AMC. Op persoonlijke titel schrijft hij wekelijks een column voor Het Parool.

Reageren? m.levi@parool.nl

Met een kiesdrempel zouden we veel beter regeerbaar zijn, en ook formeren gaat dan sneller.

Wij zijn het enige land in de EU met zo n achtelijk systeem