Hoi Donald Dump,

Hoeveel soa's er zijn, is eigenlijk niet goed te beantwoorden.
Zoals je hier ziet, zien we in Nederland vooral chlamydia, gonorroe, genitale wratten, herpes, hepatitis B, hiv, HPV, schaamluis, schurft, shigella, syfilis en trichomonas. Op mycoplasma wordt ook steeds vaker getest maar vaak is dat niet nodig Op sommige soa's wordt er in het buitenland wel getest en in Nederland niet; bijvoorbeeld omdat je lichaam deze soa's makkelijk zelf opruimt.

En qua gevaarlijkheid: het ligt eraan wat je als gevaarlijk ziet. Hiv was dodelijk maar is nu met medicatie heel goed mee te leven. En bijvoorbeeld een onbehandelde syfilis die je jaren bij je draagt, kan flink wat schade doen aan je lichaam. Bij elke soa is het wel belangrijk te onthouden dat het risico erg afhankelijk is van met wie je seks hebt en wat voor soort seks je hebt.

Vriendelijke groet,
Piet

Valt schurft ook onder een SOA?

nu een komende uitbraak in Nederland?

https://www.ad.nl/gezond/pil-moet-sc...leem~aa78b5bd/

Pil moet schurftuitbraak in Nederland uitbannen, zegt hoogleraar: ‘Dit is een megaprobleem’


Er zijn harde ingrepen nodig om de steeds groter wordende schurftuitbraak tegen te gaan. Dat zegt hoogleraar klinische microbiologie Heiman Wertheim van het Radboudumc in Nijmegen. Hij stelt dat serieus overwogen moet worden om een Ivermectine-pil massaal te verstrekken aan iedereen uit de risicogroepen, zoals jongeren, bij wie het nu veel voorkomt. Ook moet er bron- en contactonderzoek komen en misschien een meldingsplicht.

En in Delft is nu superschurft uitgebroken?

Is die inmiddels ingedamd ??

https://www.ad.nl/utrecht/alles-over...iet~af3427894/

Alles over het besmettelijke virus dat wordt verspreid door seksuele activiteiten: ‘Condoom beschermt niet’


De Utrechtse GGD is gestart met een inhaalcampagne voor de HPV-vaccinatie. Maar ook alle tienjarige kinderen ontvangen een uitnodiging. GGD-arts Bas Boogmans legt uit hoe een virus kan leiden tot kanker.

Wat is HPV eigenlijk en waarom wordt er geprikt?
,,HPV is de afkorting van humaan papillomavirus: een heel besmettelijk virus dat wordt verspreid door seksuele activiteiten waarbij contact is met het geslachtsdeel. Een condoom beschermt niet. Omdat HPV meestal geen klachten geeft, weet bijna niemand dat hij het heeft en wordt het ongemerkt doorgegeven.”

Waarom wordt er geprikt tegen een virus dat geen klachten geeft?
,,Meestal ruimt je lichaam HPV zelf binnen één tot twee jaar op. Sommige mensen hebben ontzettende pech: bij hen verdwijnt het virus niet en kan het 10 tot 15 jaar later leiden tot kanker. De meest bekende en veelvoorkomende is baarmoederhalskanker. ”



Waarom zouden jongens zich laten vaccineren?
,,Hoe meer mensen beschermd zijn, hoe kleiner de kans dat het virus zich verspreidt en kanker veroorzaakt. Bovendien kan HPV kan ook kanker veroorzaken op andere plekken: bij de penis, anus, mond- en keelholte bijvoorbeeld. Dit is dé oplossing om het aantal HPV-kankerpatiënten flink te verminderen.”

Hoe werkt een HPV-prik?
,,Het traint je afweersysteem om het virus te herkennen en op te ruimen. De vaccinatie, die bestaat uit twee prikken, beschermt voor 95 procent tegen types 16 en 18, die het vaakst tot baarmoederhalskanker leiden. De vaccinatie werkt het best als iemand nog niet in contact is gekomen met het virus. Niet iedereen is op dezelfde leeftijd seksueel actief, maar met 10 jaar zitten we aan de veilige kant.”

Heeft een vaccinatie nog wel nut als je seks hebt gehad?
,,Ja, ook dan kan het vaccin extra bescherming bieden tegen kanker.”

Hoeveel Utrechters hebben hun HPV-prik gehaald?
,,Precieze cijfers heb ik niet. We zien dat de vaccinatiegraad stijgt, maar de opkomst is niet te vergelijken met die van bijvoorbeeld de BMR-prik, tegen de bof, mazelen en rodehond.”

https://www.telegraaf.nl/nieuws/9524...kerst-weer-toe

Aantal schurftgevallen neemt na dip rond kerst weer toe

UTRECHT - Het aantal mensen dat de huisarts bezoekt vanwege schurft neemt na een dip tijdens de kerstvakantie weer toe, meldt kennisinstituut Nivel. Het aantal patiënten was afgelopen week wel nog lager dan tijdens de piek eind vorig jaar.

Sinds oktober 2021 komen er meer mensen met schurft bij de huisarts dan gewoonlijk. Het gaat met name om jonge mensen tussen de 15 en 24 jaar, aldus Nivel.



Eind vorig jaar steeg het aantal gevallen tot het hoogste niveau van de afgelopen jaren. Toen kwamen er in één week meer dan 40 op de 100.000 mensen met schurft bij de huisarts. Afgelopen week stond dat aantal op zo’n 36 op de 100.000 mensen. Schurft breekt vooral uit in studentenhuizen, oude panden en bijvoorbeeld onhygiënische hostels.

De onderhuidse beestjes worden overgedragen via huid-op-huid contact. Dat kan door gemeenschap te hebben, in iemand anders zijn of haar bed te liggen of door langere tijd tegen iemand aan te zitten op bijvoorbeeld een bank. Een behandeling is grondig en neemt weken in beslag.

hoe erg is het met die schurft in Nederland?

zag net hier https://www.citygirl.nl/node/77995 dat sommige klanten een laken meenemen naar een dame van plezier????

https://www.parool.nl/columns-opinie...over~b4debcbf/

Opinie: ‘De Nederlandse soa-preventie laat te wensen over’


Het aantal soa’s stijgt in Nederland. Maak weer geld beschikbaar voor goede voorlichting en testmogelijkheden, schrijft gemeenteraadslid Anne Wehkamp (D66).
Anne Wehkamp20 juli 2023, 03:00



Het is zomer, dat betekent alle tijd voor vertier en plezier. De zwoele avonden gaan over in hete nachten, ook tussen de lakens. Maar steeds vaker eindigen deze avonturen met soa’s.

Double Dutch is de combinatie van een condoom en anticonceptie. De naam sluit aan bij de historische vooruitstrevendheid van Nederland op het gebied van voorbehoedsmiddelen. Het resultaat van, onder meer, de ‘Vrij Veilig’-campagnes van de overheid. Alleen, tien jaar geleden zijn de campagnes gestopt. Er wordt minder geïnvesteerd in soapreventie. Het resultaat: minder voorlichting en minder condoomgebruik.

Meer risicovolle seks


Deze kentering van beleid zien we duidelijk terug in de cijfers. Zo stijgt het aantal soa’s in Nederland sinds 2014, blijkt uit de Thermometer Seksuele gezondheid van het RIVM. Het aantal vrouwen met gonorroe is in 2022 met maar liefst 75 procent gestegen. En ook het totaal aantal diagnoses bij mannen en vrouwen van chlamydia is met 21 procent toegenomen, en bij syfilis met 11 procent. We hebben meer risicovolle seks, blijkt uit cijfers van het CBS, en dan vooral jongeren in de twintig.

Dat soa’s levenslange gevolgen kunnen hebben is niet algemeen bekend. Met een herpesinfectie blijf je levenslang zitten. Chlamydia of gonorroe kunnen ervoor zorgen dat je als vrouw minder makkelijk een kind kunt krijgen. Betere voorlichting kan een hoop ongemak voorkomen.

Niet alleen soapreventie laat te wensen over. Ook de toegang tot het doen van een test is steeds beperkter. De vraag naar soatesten bij de GGD overstijgt het aanbod. Om nog een gratis test bij de GGD te bemachtigen is liegen voor veel jongeren vaak de enige optie, blijkt ook uit een recent Paroolartikel. ‘Doen alsof je homo bent’, ‘symptomen verzinnen’, en liegen over ‘risicovolle sekspartners’: het is eerder regel dan uitzondering.

Vervelende verrassingen


En dat is niet gek, want alternatieven zijn duur of onbetrouwbaar. Zo lopen de kosten van een soatest bij de huisarts op tot 180 euro, een flinke financiële drempel voor de meeste twintigers. De andere optie is een particuliere thuistest, maar die zijn niet altijd betrouwbaar. En dat kan betekenen dat iemand alsnog bij de huisarts langs moet.

Het is tijd dat we onze jongeren weer goed voorlichten over soa’s, zodat ze vrij zijn om te genieten van seks zonder vervelende verrassingen achteraf. Maak hiervoor geld beschikbaar. In Amsterdam is D66 hier al mee begonnen; door onze motie komt er meer geld vrij voor seksuele voorlichting en GGD-wijkpoli’s. Ook is de PrEP-pilot verder uitgebreid.

Maar dit is niet genoeg. De landelijke ‘Vrij Veilig’-campagnes moeten weer van start gaan om het aantal besmettingen naar beneden te krijgen. Voeg daarnaast twee gratis soatesten toe aan het basispakket, zodat jongeren geen drempels meer ervaren om een test te doen. Geef jongeren de vrijheid om – goed voorgelicht – te genieten van hun zomers.

Anne Wehkamp, Amsterdams gemeenteraadslid voor D66

https://www.nu.nl/nuplus/6278061/het...het-beste.html

Wie weet handige info

Herpes genitalis is super besmettelijk: ‘Wie eenmaal het virus bij zich draagt, heeft dat voor de rest van zijn leven’ | Gezond | AD.nl



Steeds vaker vrijen jongeren onveilig / Patricia Bloem is huisarts en verbonden aan SOA Aids Nederland © Getty Images

Herpes genitalis is super besmettelijk: ‘Wie eenmaal het virus bij zich draagt, heeft dat voor de rest van zijn leven’


Chlamydia, gonorroe, herpes genitalis en genitale wratten zijn de meest voorkomende soa’s. De een is gevaarlijker dan de ander, maar vervelend en besmettelijk zijn ze allemaal. Huisarts Patricia Bloem legt uit hoe je ze krijgt en wat je eraan kunt doen.

Het aantal soa’s stijgt. De oorzaak? Uit representatief onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland onder ruim 10.000 jongeren tussen 13 en 25 jaar blijkt dat de groep die geen anticonceptie gebruikt de afgelopen twaalf jaar is gestegen, zo berichtte deze site eerder deze week.

Lastig om erover te beginnen

Jongeren zijn onvoorzichtiger geworden bij het vrijen. Zij vinden het lastig om over condooms te beginnen als er seks in de lucht hangt, zegt Ingvil de Haan, expert Anticonceptie en Abortus bij Rutgers.nl, het bekende expertisecentrum voor seksualiteit. ,,Ze denken er niet aan of willen de sfeer niet bederven. Of ze zeggen dat ze elkaar vertrouwen of dat het met condoom minder lekker is. Bij losse contacten betekent dat dat ze sowieso risico lopen op een soa én op een zwangerschap. Want hoe weet je nu of het meisje anticonceptie gebruikt en of ze dat goed doet? Als je er niet over begint, weet je het ook niet.’’

De 4 meest voorkomende soa’s:

1. Chlamydia: kans op onvruchtbaarheid is klein
39.600 diagnoses (bron: kennisorganisatie Nivel)

Chlamydia is een soa die het meest voorkomt bij jongeren. Je krijgt het door onveilig vrijen. Meestal merk je er niets van, maar soms kan chlamydia wel klachten geven, zoals meer vochtverlies bij meisjes en pijn of een branderig gevoel bij het plassen. Buikpijn kan ook een symptoom zijn. Jongens kunnen last hebben van waterige afscheiding en ook bij hen kan plassen pijnlijk zijn. Ze kunnen ook pijn in hun balzak hebben. Deze klachten doen zich meestal voor een tot drie weken nadat je seks hebt gehad. Chlamydia kan ook bij de anus zitten, daardoor kun je jeuk of pijn hebben bij het poepen

Vervelend, maar niet heel ernstig

Chlamydia had lang een negatieve connotatie, zegt Patricia Bloem, huisarts en verbonden aan SOA Aids Nederland. ,,Het zou heel hardnekkig zijn en vrouwen zouden er onvruchtbaar van worden. Inmiddels weten we meer van deze soa. Onder andere dat het wel meevalt met de gevolgen ervan. Het is weliswaar een vervelende aandoening, maar heel ernstig is het niet. Soms gaat het vanzelf over, maar je kunt het behandelen met antibiotica. De behandeling voor vrouwen en mannen is trouwens verschillend.’’

2. Gonorroe: zeer besmettelijk en niet ongevaarlijk
12.700 diagnoses (bron: kennisorganisatie Nivel)

Gonorroe is een zeer besmettelijke soa, veroorzaakt door een bacterie. Oorzaak: onveilige seks met iemand die gonorroe heeft. De bacterie kan in de penis, vagina of keel terechtkomen. Twee dagen tot twee weken na de besmetting kun je klachten krijgen. Meisjes hebben niet altijd klachten, jongens meestal wel. Ze krijgen meestal last van een branderig gevoel bij het plassen. Uit de penis kan geelgroene pus of een slijmerige doorzichtige afscheiding druppelen. Ook de prostaat en de bijbal kunnen ontstoken raken.

Groene afscheiding

In de volksmond heet gonorroe een druiper’’, vertelt Bloem. ,,Maar die term is niet volledig correct, want vrouwen kunnen het net zo goed krijgen. Sterker, de laatste jaren krijgen vooral meer vrouwen gonorroe. Er is geen duidelijke verklaring voor de oorzaak, behalve dat het condoomgebruik daalt.’’ Als vrouwen klachten hebben, is het meestal een groene onaangename ruikende afscheiding. Soms is er ook sprake van bloedverlies tussen de menstruatie door. Plassen kan pijn doen of een branderig gevoel geven.

Vergrote kans op onvruchtbaarheid

Na gonorroe hebben vrouwen meer kans op eileiderontsteking die kan leiden tot onvruchtbaarheid of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Om te weten of je het hebt, krijgen mannen een urinetest en de vrouwen kunnen een kweekje laten maken. Geneesmiddelen tegen gonorroe zijn pillen (antibiotica) of een injectie. Je kunt erna nog een week besmettelijk zijn, dus mag je een week geen seks hebben.

3. Herpes genitalis: besmetting kan via de handen
27.300 diagnoses (bron: kennisorganisatie Nivel)

Bij herpes genitalis ontstaan er rode jeukende plekjes of blaasjes op de huid en slijmvliezen van de penis, vagina of de anus, gemiddeld een week na de besmetting. Het virus bevindt zich met name in het vocht in de blaasjes maar ook in het slijmvlies van de vagina, penis of anus. ,,Je kunt herpes niet alleen krijgen door onbeschermde seks’’, vertelt Bloem, ,,maar ook door aanraking van de besmette penis of vagina met de hand of vinger, bijvoorbeeld door vingeren of aftrekken. Wrijf je erna met je vinger in je oog, dan bestaat de kans op een oogontsteking. Raak je je eigen geslachtsdeel aan, dan kun je jezelf besmetten met herpes

In de blaasjes van een koortslip zit trouwens hetzelfde herpesvirus. Door te zoenen met iemand met een koortslip kun je ten eerste zelf een koortslip krijgen, ga je vervolgens pijpen of beffen, dan loop je ook het risico op besmetting van de geslachtsdelen.

Voor de rest van je leven

Hoewel herpes meestal vanzelf weer over gaat, is het toch een lastige aandoening’’, vervolgt Bloem, ,,omdat het nogal pijnlijk is. Bovendien weet je niet wanneer je het gekregen hebt en of het nog een keer terugkomt. Want wie eenmaal het virus bij zich draagt, heeft dat voor de rest van zijn leven. Het kan plotseling opspelen bij verminderde weerstand. Of bij stress, griep of de menstruatieperiode. Dat maakt mensen soms onzeker.’’

Bloem: ,,Niet iedereen die herpes bij zich draagt, heeft klachten. Maar je kunt er wel anderen mee besmetten, dat is het verraderlijke.’’ Wie het voor het eerst krijgt, kan er letterlijk ziek van worden, inclusief koorts en spierpijn en eventueel pijn of een branderig gevoel bij het plassen. Ook je lymfeklieren in je liezen of hals kunnen opgezet zijn. Vrouwen hebben vaak last van jeuk in de vagina en extra afscheiding in de vagina.

Virusremmers

Op de blaasjes kun je crème smeren zodat ze sneller indrogen, bijvoorbeeld zinkoxidevaselinecrème of zinksulfaat vaselinecrème. Breng de crème blaasje voor blaasje aan met een wattenstaafje. ,,Ben je heel ziek van het virus of heb je vaker dan zeven keer per jaar herpes, dan kan je via de huisarts virusremmers krijgen’’, adviseert Bloem. ,,Niet om het virus te doden, want dat kan niet, maar om de klachten te verminderen.’’ De eerste keer kan het drie weken duren voor de blaasjes verdwenen zijn, bij latere uitbraken zijn de klachten minder heftig en verdwijnen de blaasjes meestal binnen tien dagen.

4. Genitale wratten: niet gevaarlijk, wel vervelend
47.500 diagnoses, 61 procent is man (bron: kennisorganisatie Nivel)

Genitale wratten, oftewel condylomata acuminata: roze-rode wratjes van 1 tot 5 millimeter groot, die soms kunnen samenvloeien tot grotere bloemkoolvormige wratten. Bij vrouwen zitten ze vooral rond de ingang van de vagina, rondom de clitoris of anus, soms binnenin de vagina of baarmoederhals. Bij mannen zitten ze voornamelijk op de eikel, de voorhuid, rond de anus en soms op de balzak.

Besmet via de handdoek

Bloem: ,,Genitale wratten worden veroorzaakt door virussen uit de familie van de humaan papilloma virussen (HPV), met name door de HPV’s type 6 en 11. Je krijgt ze na vrijen met iemand die besmet is met het virus. Ook als je een condoom gebruikt. Genitale wratten kunnen namelijk ook via de handen worden overgebracht of door het gebruik van een seksspeeltje bij het vrijen. Het is het enige virus wat door een besmette handdoek kan worden doorgegeven.’’

Een op de tien mensen krijgt ze

Het kan wel een tot acht maanden duren voor de wratjes zichtbaar worden. ,,Maar niet iedereen krijgt ze’’, vertelt Bloem. ,,Een op de tien mensen wel, de ander negen niet. Omdat je lichaam het virus zelf opruimt.’’ Gevaarlijk zijn de wratten niet, meestal verdwijnen ze vanzelf. Ze zijn wel vervelend, weet Bloem. ,,Ze kunnen jeuken, een branderig gevoel geven en soms heb je ook afscheiding. Daarnaast ziet het er niet mooi uit en het duurt relatief lang voor ze zijn verdwenen, soms wel twee jaar.’’

Er zijn diverse crèmes verkrijgbaar bij de apotheek om ze te behandelen. De huisarts kan ze ook wegbranden of aanstippen met vloeistof. Als het er veel zijn, kunnen ze onder verdoving worden weggesneden. Soms komen de wratten vanzelf terug.

Doe het-zelf-test minder betrouwbaar

Een soa-test doe je bij voorkeur bij de huisarts of een CSG. Er zijn bij de drogist of bol.com ook verschillende doe-het-zelf testen te koop, zoals testen op hiv, syfilis en chlamydia. Deze testen moeten een CE-logo hebben, anders mogen bedrijven ze niet verkopen. Helaas betekent het CE-logo niet altijd een betrouwbare testuitslag. De kwaliteit van de testen verschilt. Ook zijn niet alle testen even makkelijk om uit te voeren. En het is soms moeilijk om de testuitslag goed af te lezen. Op de website van SoaAidsNederland vind je informatie over betrouwbare zelftesten, die je kunt bestellen, zelf thuis kunt doen, moet opsturen en via het laboratorium de uitslag krijgt. (soaaids.nl)

De mazelen zijn weer terug, zeer besmettelijk.

Het aantal soa's schijnt ook schrikbarend te groeien.

Zag er iets van voorbij komen bij Vandaag Inside met die sexeuloge

Onder jong volwassenen

Had vroeger iedereen een seksueel overdraagbare aandoening? (quest.nl)

Had vroeger iedereen soa's?


Seksueel overdraagbare aandoeningen hadden duizenden jaren vrij spel. Condooms en medicatie waren er nog niet. Waren de Middeleeuwen een gouden tijdperk voor ziektes als chlamydia en gonorroe?


[IMG]https://hips.hearstapps.com/hmg-prod/images/the-departure-of-the-soldier-news-photo-1625219034.jpg?crop=0.602xw:0.441xh;0.316xw,0.0201 xh&resize=640:*[/IMG]LEEMAGE//GETTY IMAGES
De meeste mensen in de wereldgeschiedenis hebben nooit veilige seks bedreven. Incidenteel treffen we in historische documenten omschrijvingen aan van leren hulzen of lamsdarmen die dienst deden als condoom, maar het gebruik hiervan was zeer beperkt.


Toch was dat millennialang geen groot probleem. Vooral vóór de uitvinding van de landbouw leefden stammen van jagers-verzamelaars zeer geïsoleerd van elkaar. Geslachtsziekten konden zich heel moeilijk verspreiden, zelfs als in grotten elke nacht orgies plaats zouden hebben gevonden.

Ook vroeger bestond losbandigheid


De verstedelijking moet die veilige situatie hebben veranderd. In de vieze burchten en steden van de Middeleeuwen kan het niet anders dan dat soa’s wijdverspreid waren. Tenzij mensen zeer monogaam leefden.

Het is waar dat seks voor en buiten het huwelijk eeuwenlang gold als een zware zonde. Priesters en imams oreerden in volle kerken en moskeeën over de vuren van de hel, waar eenieder die zijn duivelse lusten achterna joeg zou branden. Zorgden deze waarschuwingen voor een monogame sekscultuur, die soaverspreiding voorkwam?

[IMG]https://hips.hearstapps.com/hmg-prod/images/fresco-at-lupanare-brothel-in-pompeii-italy-royalty-free-image-1625236371.jpg?crop=1.00xw:0.854xh;0,0.123xh&resiz e=640:*[/IMG]CHAPIN31//GETTY IMAGESIn het Romeinse Rijk barstte het van de bordelen

Dat is niet waarschijnlijk. Seksuele escapades zijn van alle tijden. Dat jonge edellieden zich vergrepen aan knappe dienstmeisjes en boerendochters was vrij gebruikelijk. In havensteden wemelde het van de bordelen waar matrozen zich konden uitleven. Zegevierende soldaten gingen zonder uitzondering als beesten tekeer in veroverde steden. Ook zijn er voorbeelden van sektes die seks omarmden als ultieme manier om dichter bij God te komen.


Meer soa's in de stad dan op het platteland


Helaas is het moeilijk om te achterhalen wie er vroeger nou wel of niet een geslachtsziekte had. Dat wisten de patiënten destijds zelf vermoedelijk niet eens. In een onhygiënisch en medisch onwetend tijdperk als de Middeleeuwen was het doodnormaal om voortdurend kwaaltjes te hebben, van zweren, bulten, luizen en korstjes tot jeukende huid en verrotte tanden, ontstekingen en onvruchtbaarheid. Zelden was het duidelijk welk ongemak welke oorzaak had.

De introductie van syfilis in Europa, vermoedelijk overgebracht vanuit de Nieuwe Wereld door Columbus en zijn zeelieden, maakte geslachtsziekten vanaf het eind van de vijftiende eeuw beter zichtbaar. Met zijn breinaantastende en gelaatsmisvormende gevolgen, had syfilis eeuwenlang de reputatie van ‘gesel der mensheid’.

Onderzoek van de University of Cambridge in medische archieven laat zien dat in het Londen van 1775 maar liefst een op de vijf burgers onder de 35 jaar besmet was met syfilis. In een kleinere stad als Chester was dat een op de tien. In dorpen lagen deze cijfers veel lager: ongeveer een op de 125.

Meer sociale controle in dorpen


Dit geeft belangrijke informatie over hoe wijdverspreid andere soa's in het verleden moeten zijn geweest. De kans op een syfilisbesmetting bij onveilige seks met een besmet persoon is namelijk even groot als bij gonorroe: vijftig procent. We kunnen dus concluderen dat in grote steden, met zijn bordelen, vrijere mores en instromende reizigers, soa’s vroeger inderdaad veelvuldig voorkwamen.


Maar de meeste mensen leefden vroeger helemaal niet in steden, maar in kleine dorpen op het platteland. Daar heerste meer sociale controle en een conservatievere seksuele moraal, zodat de verspreiding van geslachtsziekten werd geremd. Bovendien waren deze leefgemeenschappen geïsoleerd genoeg van andere dorpen, zodat ook een affaire met de kolenboer of diens vrouw weinig risico met zich meebracht.

Soa's zijn natuurlijk ellendig, maar seks heeft ook allerlei voordelen. Dus heb je je condooms in de aanslag, lees dan hier onze wetenschappelijke tips voor meer bedplezier.

https://www.ad.nl/binnenland/student...d-is~aac9f574/


PREMIUMJongeren zijn niet bang voor soa's en gebruiken daarom geen condoom. © Getty Images

Studenten zijn ‘soa-superspreaders’: ‘Ze zijn niet bang en doen alsof het een verkoudheid is’


In de hitte van het moment je vrijpartij onderbreken om een condoom te pakken: studenten doen het liever niet. Bijna de helft van alle jongeren sekst zonder. Het zit vervelend, voelt minder lekker, is ongemakkelijk en ze zijn duur, aldus studenten. Maar de gevolgen zijn groot: seksueel overdraagbare aandoeningen verspreiden zich daardoor razendsnel. ,,Als je er een krijgt, neem je een kuurtje en ben je er vanaf.”

,,Het risico van een soa is het waard”, zegt Pim (17) uit Zeist. Hij is onderweg naar de bibliotheek op de Neude in Utrecht, om te studeren voor zijn vwo-examens. ,,Wat gonorroe is? Ik heb er wel van gehoord, maar ik weet niet wat het is. Wat zijn de symptomen?”

Steeds meer jongeren kiezen ervoor om onveilige seks te hebben. Soms wordt er helemaal niet over gepraat als de kleren uitgaan, want een condoom onderbreekt het moment én: ,,Je voelt minder als je het gebruikt. Ik hoorde van vrienden dat de ervaring beter is zonder, dus wilde ik dat ook proberen”, zegt Faas (16), voor diezelfde bibliotheek. ,,Als die meid gewoon verzorgd is...”

In 2023 gaf 43 procent van de jongeren aan met de laatste partner geen condoom te hebben gebruikt, terwijl dat in 2012 31 procent was. Volgens het RIVM rukken besmettingen van seksueel overdraagbare aandoeningen met name op onder hoogopgeleide witte vrouwen en mannen onder de 25 jaar.

Huisarts Rinske van de Goor ziet dat ook in haar huisartsenpraktijk in de Utrechtse binnenstad. ,,Jonge mannen en vrouwen die een soa oplopen en onverschillig hun schouders ophalen: ‘Ik ben student, dat hoort er nou eenmaal bij’. Alsof een soa een verkoudheid is. Maar zo onschuldig is het écht niet”, aldus huisarts Rinske van de Goor.

Soa is geen zeldzaamheid


,,Je wil liever geen soa, maar het is geen drama. Als je er één krijgt, neem je een kuurtje en ben je er vanaf”, zegt Floris (20), student in ‘soa-hoofdstad’ Utrecht. In zijn omgeving zijn soa‘s ‘zeker geen zeldzaamheid’. Vooral gonorroe en chlamydia kent hij uit zijn omgeving.

Hij heeft zich één keer laten testen, maar heeft geen soa gehad. ,,Ik werd gebeld dat ik me maar beter kon laten testen. Kan gebeuren, voor hetzelfde geld ben ik de volgende keer degene die moet bellen.”

Of hij nu een rubbertje mee heeft? Hij checkt z‘n portemonnee: ,,Normaal gesproken wel, maar nu niet. Maar al heb ik het bij me, op het moment zelf kijk ik wel hoe het loopt.” Hij is banger voor een zwangerschap, maar denkt ook daar niet over na: ,,Ik ga ervanuit dat vrouwen aan de anticonceptie zijn en anders halen we samen een morning-afterpil.”

Minder prettig


De Utrechtse student Suzanne (23) gebruikt én geen hormonale anticonceptie én soms geen condoom. ,,Ik denk de volgende ochtend weleens: waarom? Ik denk dat alcohol een rol speelt. In mijn omgeving komen soa’s bijna niet voor, daarom ben ik er niet zo bang voor. Ik ben vooral bang voor een zwangerschap en duim dan maar dat ik ongesteld word.”

De reden om ondanks die angst tóch geen voorbehoedsmiddel te pakken? ,,Mijn leven is nonchalant en niet goed georganiseerd... Ik slaap altijd thuis en daar ligt sowieso een condoom, dus hij is altijd binnen handbereik. Maar wat is dan die laatste stap? Tja, ik weet dat mannen het vaak minder prettig vinden.”

Rechtenstudente K. (22) noemt zichzelf ‘laks’. ,,Ik denk dat de vrouw het stopmoment moet creëren, want de man doet het minder snel. Jongens vragen ook niet of ik aan de pil ben. Sinds ik een soa heb gehad, chlamydia, ben ik bang om er nog eens één te krijgen. Daarom test ik elk halfjaar.”

Kuurtje en dan voorbij?


Huisarts Rinske van de Goor herkent de laconieke houding over een soa. Volgens haar heerst het idee dat je, net zoals Floris zegt, ‘een kuurtje neemt en het dan voorbij is‘, terwijl het grote gevolgen kan hebben. De meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening is al jaren chlamydia, maar Van de Goor ziet daarnaast steeds vaker gonorroe, herpes en syfilis in haar praktijk.

En die zijn na behandeling echt niet altijd voorbij; sommige genitale wratten zijn volgens haar zo hardnekkig dat het jaren duurt voor ze zijn verdwenen en ook de pijnlijke blaasjes van herpes kunnen blijven terugkeren.

Chlamydia is moeilijker te behandelen, omdat er een toenemende resistentie voor antibiotica is. Jaarlijks worden zo‘n vijfhonderd vrouwen onvruchtbaar door deze aandoening. Mannen kunnen prostaatontstekingen en aanhoudende brandigheid aan de penis overhouden aan soa’s.


Van de Goor vreest dat condooms onder studenten, ‘soa-superspreaders’ aldus de huisarts, een ‘sullig imago’ hebben gekregen. ,,Het beeld is nu: je bent wild en onstuimig en doet het zonder condoom, dát is rock-’n-roll. Vroeger was het: een man die een condoom in z’n portemonnee had, die was klaar en voorbereid op avontuur. Daar moeten we naar terug.”

Nog nooit zo hard moeten werken


Maar hoe maken we de condoom dan weer populair? Dat begint bij goede voorlichting, van ouders of op school, want anders zoeken ze het op social media, zegt seksprofessor Daphne Gakes. Zij geeft voorlichting op middelbare scholen, maar ziet dat de deuren steeds vaker dichtgaan. ,,Seks? Nee, dat moeten de ouders maar doen. Maar die doen het niet.”
Daphne Gakes is seksprofessor. © Foto Ruud Voest
De ophef rondom de ‘Week van de lentekriebels’ - een week waarin op scholen aandacht wordt besteed aan weerbaarheid, relaties en seksualiteit - heeft het debat volgens Gakes geen goed gedaan. ,,Ik heb nog nooit zo hard moeten werken. Leraren zijn bang voor boze ouders. Volgens het curriculum moet er aandacht aan worden besteed en dat gebeurt nu bij biologie, maar het zou een apart vak moeten zijn.”

,,We gaan terug in de tijd”, zegt de seksprofessor. ,,Er is een enorme verpreutsing. Daardoor krijgen we meer soa’s, ongewenste zwangerschappen en meer seksueel grensoverschrijdend gedrag.”

Met smaken, ribbeltjes en figuren


De meeste jonge mensen halen veel uit porno, zegt Gakes. En daarin zie je nooit een condoom omgerold worden. ,,Dat is jammer, want het kan juist zo‘n ontwapenend momentje zijn.”

Condooms kunnen de seks juist verrijken, zegt ze. ,,Er zijn allerlei smaken, zoals aardbei en vanille, en figuren, bijvoorbeeld Mickey Mouse. Je hebt condooms met ribbeltjes en vormen waardoor de G-spot meer wordt gestimuleerd. Dat zorgt voor extra plezier. En daarnaast zijn ze er in alle vormen en maten. Ook extra dun. Sowieso is het onzin dat je minder voelt, het is een placebo-effect. Je went aan seksen met condoom.”

Ze tipt mannen én vrouwen om eens met het ding te oefenen, thuis. ,,Koop er honderd, ga oefenen op een dildo of jezelf en word er handig in. Je kunt ‘m op allerlei manieren omdoen. Zo hoeft het geen onderbreking te zijn, maar kan het ook een leuk of zelfs sexy moment zijn.”

Spookverhalen over soatesten


Een soatest kan, naast bij de huisarts en via een thuistest, afgenomen worden bij de GGD. Via de GGD is het gratis, via de huisarts wordt het vaak door de zorgverzekering vergoed maar moet je wel je eigen risico betalen (à 150 euro). Thuistesten bij de drogist zijn niet betrouwbaar, je hebt thuistesten online die dat wel zijn. De kosten hiervoor betaal je zelf.

Bij de GGD in Utrecht worden jaarlijks tienduizenden verzoeken gedaan, in 2023 bijna 60.000. Afgelopen jaren konden er tussen de 5500 en 6000 eerste soa-consulten worden uitgevoerd. ,,Vanwege beperkte financiering van de landelijke regeling kunnen we dus minder dan 10 procent van alle testverzoeken inwilligen”, zegt Mark van den Elshout, arts en medisch coördinator Centrum Seksuele Gezondheid GGD regio Utrecht.

Soms durven jongeren soms geen test te doen, om preventief te checken. ,,Ik heb nooit een test gedaan. Dat hoeft van mij ook allemaal niet”, zegt vmbo’er Faas. ,,Ik doe het sowieso vaker met friends with benefits (vrienden waarmee je ook seks heb, red.). Als het op een feestje allemaal niet mee zit, kan ik hen bellen. Ik vertrouw erop dat zij geen soa hebben.”

Bang zijn voor een test hoeft niet meer, zegt Van den Elshout van de GGD. Vroeger werden er wattenstaafjes in de penis gestoken, maar zo werkt het allang niet meer.